W wieku XVII . Ukraina była o jej wpływ na stosunki polsko-rosyjskie, stwierdziło, rywalizacji, jako że staliśmy się sojusznikami w wojnie z III Rzeszą. Po zakończeniu wojny w .
Liceum PolskiMatematykaChemiaFizykaInformatykaAngielskiNiemieckiFrancuskiGeografiaBiologiaHistoriaWOSWOKPOReligiaMuzykaPlastyka Gimnazjum PolskiMatematykaChemiaFizykaAngielskiNiemieckiHistoriaBiologiaGeografiaWOSMuzykaPlastykaReligiaZAMÓW PRACE Stosunki polsko-rosyjskie w XVIII wieku Wiek XVIII to dla Polski czas wielu wojen, konfliktów wewnętrznych i powolnego upadku. W okresie tym państwo nie miało wpływu na politykę międzynarodową. Niestety bardzo duży wpływ na sprawy polskie miały państwa ościenne, czyli Prusy, Austria i Prusy. W latach 1700-1721 doszło do trzeciej wojny północnej. Był to konflikt, który ostatcznie rozstrzygnął walkę o supremację strefie Morza Bałtyckiego i zadecydował o mocarstwowej pozycji Rosji. Przeciwko Szwecji Karola XII wystapiła koalicja Rosji Piotra I, Danii i Saksonii Augusta II. August II dążył do zysków terytorialnych w Inflantach, które dałyby gwarancję wyboru jego syna Augusta III na tron polski. Wojna prowadzona na terenie Rosji i Rzeczpospolitej, przyniosła błyskotliwe sukcesy Szwecji, która rozgromiła wojska rosyjskie pod Narwą (1700 r.), a następnie opanowała Rzeczpospolitą, doprowadzając w 1706 r. do abdykacji Augusta II. W dalszym ciągu wojny zmodernizowana przez Piotra I armia rosyjska rozgromiła Szwedów (bitwa pod Połtawą 1709r.), a August II odzyskał tron. Ostatecznie traktat pokojowy zawarty bez udziału przedstawicieli Polski w 1721 r. w Nystadt przyznawał sporne tereny Inflant Rosji. Wojna ujwniła wyjątkową słabość Rzeczpospolitej, traktowanej odtąd jako przedmiot w polityce zagranicznej Rosji, Austrii i Prus. W 1762 r. Rosja zerwała sojusz dworów carskich, co spowodowało powstanie dwóch nowych przymierzy: państw południowych (Francja, Austria, Hiszpania oraz Turcja) oraz "systemu północnego" (Rosja, Prusy, Anglia). Licząc się z kolejną wojną z Turcją, Rosja była skłonna zgodzić się na ograniczone reformy w Polsce. Pragnęła, aby podporzadkowana jej Rzeczpospolita częściowo zastąpiła Austrię w tej wojnie. Z tą myślą doprowadziła do elekcji Stanisława Augusta Poniatowskigo zamiast popieranych przez państwa południowe Wettynów. Polityce tej Frydryk II, acz niechętnie, musiał się podporządkować. W tych latach sprawa polska wysunęła się na naczelne miejsce w polityce rosyjskiej. Warunkiem wprowadzenia Polski do "systemu północnego" była realizacja dotkliwych dla suwerenności tego państwa żądań Rosji. Rozmijały się one z ambitnymi planami Stanisława Augusta, który chciał poszerzyć zakres niezależności poprzez zbliżenie z państwami południowymi- Austrią i Francją. Z kolei reformatorskie posunięcia nowego monarchy wzbudzały sprzeciw Prus, a całokształt nowej polityki- oburzenie konserwatywnej większości społeczeństwa szlacheckiego. Katarzyna II udzielając w 1768r. gwarancjii dla zasad dawnego ustroju, określiła miejsce Polski w "systemie północnym" jako państwo już formalnie zależnego. Na początku 1768r. zawiązała się konfederacja barska, która zakwestionowała legalność panowania Stanisława Augusta. Jej działacze byli związani z dynastią saską, a przez to z państwami południowymi. Prezentacja i charakterystyka Lady Makbet Prezentacja i charakterystyka Lady Makbet Lady Makbet jest bohaterką tragedii Williama Szekspira pod tytułem "Makbet". Autor przedstawia ją jako żonę szkockiego pana - tytułowego Makbeta. Uważam, że Lady Makbet jest godną uwagi postacią. Autor nie opisuje wyglądu z... Techniki i strategie rozwiązywania konfliktów Techniki i strategie rozwiązywania konfliktów Konflikty są nieodłącznym elementem życia społecznego, zapewne zaprowadziłyby w końcu do całkowitej destrukcji zbiorowości społecznych gdyby nie wypracowane procedury ich rozwiązania. Działania podejmowane przez... Prawo Zobowiązań-zarys Prawo Zobowiązań-zarys 1. Pojęcie zobowiązania Zobowiązanie – stosunek prawny, w którym jedna osoba (wierzyciel) może żądać świadczenia od drugiej strony (dłużnik), która zobowiązana jest to świadczenie spełnić. Zobowiązanie ... Rok 1956 w Europie Środkowo-Wschodniej Rok 1956 w Europie Środkowo-Wschodniej Rok 1956 w Europie Środkowo-Wschodniej. Najważniejsze Wydarzenia Rok 1956 jest bardzo istotną datą w historii Europy Środkowo-Wschodniej, rozpoczął on szereg przemian w krajach bloku komunistycznego, był to pierwszy zryw ludnoś... Podstawowe zasady admistracyjnego prawa gospodarczego Podstawowe zasady admistracyjnego prawa gospodarczego PODSTAWOWE ZASADY ADMINISTRACYJNEGO PRAWA GOSPODARCZEGO wprowadzające a) materialne prawo publiczne- to ta część prawa składająca się z norm bezwzględnie obowiązujących, które służą re... Rola informatyki w logistyce Rola informatyki w logistyce W dzisiejszej gospodarce informacja to jeden z najważniejszych zasobów. Zarządzanie nią stanowi o możliwości działania na rynku. Szczególne dbanie o informację, jej prawidłowy przepływ i synchronizację, jest podstawową kwestią dla przeds... Scharakteryzuj podstawy władzy polskich monarchów w epoce nowożytnej Scharakteryzuj podstawy władzy polskich monarchów w epoce nowożytnej Moja praca będzie miała układ chronologiczny i obejmowała lata 1572- 1795. W 1572r. zmarł bezpotomnie ostatni z Jagiellonów- Zygmunt August, a w 1795r. nastąpił 3 rozbiór Polski i abdykacja Stanisława Augusta Po... Studia AdministracjaHistoriaPolitologiaPrawoSocjologiaPolitykaEtykaPsychologia DziennikarstwoFilozofiaPedagogikaEkonomia Rachunkowo¶ćLogistykaReklamaZarz±dzanieFinanseMarketingStatystykaTechniczneInformatyczneAngielskiNiemieckiArchitekturaMedycynaRehabilitacjaTurystykaKosmetologia studia szkoła streszczenie notatka ¶ci±ga referat wypracowanie biografia opis praca dyplomowa opracowania test liceum matura ksi±żka
W wyniku tego konfliktu Rzeczpospolita utraciła autorytet. Wojska pruskie, austriackie i rosyjskie dowolnie przekraczały granice, plądrowały i niszczyły kraj. Polskę zaczęto traktować jak „karczmę zajezdną”*. * Tak o Polsce mówił książę Adam Kazimierz Czartoryski. Wtedy to bowiem na jej terenie toczyły wojny lub
1 To nie magia tylko chemia. Spotykamy ją każdego dnia. 2 Czy możliwy jest dzień bez chemii? 3 Ja, Ty, My, Wy, Oni, Wszyscy. 4 Oprócz wody mamy w sobie: W żołądku rozcieńczony roztwór kwasu solnego, który umożliwia trawienie. 5 Pobudka i do łazienki. Łazienka pasta do zębów - sole fluoru F woda H2 O piecyk gazowy - gaz ziemny - metan - CH4 mydło - sole, np. stearynian sodu C17H35COONa kremy - np. gliceryna C3H5(OH)3 - alkohol trójwodorotlenowy 6 Czas na śniadanie. Węglowodany, tłuszcze i białka. para wodna Herbatka? To też mieszanina jest tam teina. Kawka? Mieszanina, a w niej kofeina. 7 Niektórzy nie wyobrażają sobie herbatki bez cukru czyli sacharozy C12H22O11 Sacharoza to dwucukier (disacharyd). 8 Wychodzimy z domu. Czasem na nogach, czasem autobusem, samochodem. - metale, stopy metali - szkło jako mieszanina soli - guma, tworzywa polimerowe - paliwo benzyna jako mieszanina węglowodorów - spalanie benzyny, czyli reakcja z tlenem 9 Czasem rowerem. polietylen poliester poliwęglany stal lub stop aluminium kauczuk syntetyczny 10 W szkole. kreda węglan wapnia CaCO3 zeszyty, książki - celuloza (wielocukier) ołówek grafit (odmiana węgla C) 11 Obiad sama chemia! Białka: mięso, jajka, fasola. Ziemniaczki skrobia wielocukier. Rybka aminy. Keczup emulsja. 12 Czasem odkłada się nam cholesterol. Cholesterol to tłuszczowy związek chemiczny. Cholesterol jest substancją naturalnie występującą w organizmie ludzkim. 13 Po obiedzie na spacerek na łono przyrody, a tam jak nie pokrzywa to mrówka albo pszczółka a łączy je KWAS MRÓWKOWY (HCOOH) 14 Nawadniamy się. Coca - cola zawierająca kofeinę. Woda mineralna zawierająca rozpuszczalne sole. 15 A jak głowa boli znowu chemia. 16 Ichemicznie omiłości. Naukowcy odkryli, że gdy człowiek jest zakochany, gdy czuje, że go porywa, że gotów jest wzbić się w górę, to dlatego, ze go zalewa - niby powódź - substancja chemiczna, zwana fenyloetyloaminą. Fenyloetyloamina jest jednym z elementów tzw. chemii miłości. Związek ten, zwany popularnie narkotykiem miłości produkowany jest w hipotalamusie (część międzymózgowia). 17 Czasem wzrasta poziom adrenaliny. OH CH CH2 NH CH3 Hormon walki i ucieczki jego działanie powoduje m. in. wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, rozszerzanie źrenic. 18 Nałogi N N CH3 nikotyna Toksyczna substancja zawarta w tytoniu, w niewielkich ilościach pobudza układ nerwowy, w dużych dawkach toksyczna, wywołuje m. in. zaburzenia rytmu serca. 19 Chemia też pachnie. Pachnące związki chemiczne Odpowiadają za zapachy kwiatów. to estry. W przyrodzie ester o zapachu bananowym (octan amylu) wydziela pszczoła podczas ukłucia. Prowokuje ona do masowego ataku na ofiarę. Octan amylu stosuje się też w zmywaczach do paznokci i dlatego jak zmywać paznokcie to z dala od uli . 20 Oddychać też musimy. Powietrze to mieszanina gazów (mieszanina jednorodna). 21 Oddychanie jest skomplikowane. 22 Gdy ćwiczymy zbyt intensywnie tworzą się zakwasy, a to kwas mlekowy Kwas mlekowy występuje też w produktach spożywczych. 23 Nadchodzi wieczór Kolacja na teflonowej patelni chemia. Aromatyczna kąpiel chemia. Spanie biochemia. Wojny polsko-rosyjskie w XVII w. - przyczyny, przebieg, skutki Do najważniejszych przyczyn wybuchu konfliktów polsko – rosyjskich należy zaliczyć próby wykorzystania tronu carskiego przez Zygmunta III Wazę do odzyskania korony szwedzkiej. Konspekt lekcji historiiI TEMAT LEKCJI: Wojny Rzeczypospolitej w XVII w. i ich CELE LEKCJI: 1. Uczeń po skończonych zajęciach potrafi:• wyjaśnić, dlaczego ziemie nad Bałtykiem były przedmiotem konfliktów międzypaństwowych;• znaleźć na mapie Ukrainę jako obszar rywalizacji międzypaństwowej;• podać przykłady gospodarczych i społecznych rezultatów wojen;• ocenić, dlaczego zasada liberum veto była przyczyną słabości państwa;• podać i ocenić przejawy ingerencji zewnętrz¬nej w sprawy Rzeczypospolitej.• wyjaśnić pojęcia: Inflanty, Kozacy, kryzys, liberum veto, anarchia, ingerencja, Jan III SobieskiIII METODY KSZTAŁCENIA: - podająca, ćwiczeniowaIV ŚRODKI DYDAKTYCZNE: - podręcznik KOZŁOWSKA Z., UNGER I., UNGER P., ZAJĄC S., HISTORIA I WOS (STOW. OŚW. POLSKICH) - mapa „Wojny Rzeczypospolitej w XVII w.”V PRZEBIEG LEKCJI:1. Czynności organizacyjne (2 min.) – sprawdzenie obecności2. Rekapitulacja wtórna (10 min.) – odpowiedź ustna uczniówPytania do uczniów:a) Dlaczego szlachta tworzyła folwarki?b) Ja szlachta zapewniała sobie odpowiednią liczbę rąk do pracy?c) Przedstaw rolę Wisły w rozwoju handlu Wymień religie i wyznania, których wyznawcy żyli w Słowo wiążące (1 min.)Na ostatnich zajęciach mówiliśmy gospodarce i społeczeństwie Rzeczypospolitej w XVI wieku. Na dzisiejszych zajęciach będziemy mówili o wojnach, jakie nawiedziły nasz kraj w XVII wieku i o ich konsekwencjach. 4. Wprowadzenie nowych treści (25 min.) a) Punkty do tematu lekcji: 1. Sąsiedzi Rzeczypospolitej i obszary sporów. 2. Gospodarcze i społeczne skutki wojen. 3. Kryzys władzy państwowej w Rzeczypospolitej. Anarchia szlachecka. 4. Ingerencja państw ościennych w sprawy Treść właściwa lekcji:1. Sąsiedzi Rzeczypospolitej i obszary sporówMorze Bałtyckie, do którego dostęp otrzymała Polska po wojnie trzynastoletniej, było w XVI i XVII wieku terenem zainteresowania wielu państw. Sekularyzacja, czyli zamiana w państwo świeckie państw zakonu krzyżackiego, a następnie zakonu Kawalerów Mieczowych (1557), poszerzyła wpływy Rzeczypospolitej nad Bałtykiem, szczególnie z powodu lenna w Inflantach. (Rzeczpospolita weszła wówczas w krąg interesów rosyjskich i szwedzkich, co spowodowało wiele długich i uciążliwych jednocząca i umacniająca się Rosja była zainteresowana Inflantami ze względu na dostęp do morza. Potrzebował tego dostępu rozwijający się handel i umacniające się państwo. Morze Białe było dostępne w ciągu niewielu miesięcy lata, a Morze Czarne znajdowało się pod panowaniem dla której jedynym terenem ekspansji było Morze Bałtyckie, chciała uczynić je swym morzem wewnętrznym, opanowując przede wszystkim handel. W dość skomplikowanych stosunkach z Rzeczpospolitą duże znaczenie odgrywała też rywalizacja dynastyczna. W ten sposób skrzyżowanie interesów polsko – szwedzko - rosyjskich stało się przyczyną długich i wyczer¬pujących Prus Książęcych i Brandenburgii w XVII wieku zwiększyło groźbę odsunięcia Rzeczypospolitej od morza. Tym bardziej, że w 1657 roku Prusy przestały być lennem między Rosją a Rzeczpospolitą na terenie Inflant dawała też okazję do innych konfliktów. Przyczyną długiej wojny stał się kryzys władzy w Rosji po śmierci Iwana IV. Szlachecka Rzeczpospolita była zainteresowana poszerzeniem swych po¬siadłości o żyzne ziemie ukraińskie. Na zamieszkanym przez Kozaków Naddnieprzu nastąpił konflikt interesów Rzeczypospolitej i Rosji. W wyniku prowadzonych z tego powodu wojen Ukraina została podzielona, a wpływy polskie zmniejszyły się w Europie ekspansja turecka spowodowała bezpośrednie zetknięcie się granic Rzeczypospolitej i Turcji. To zaś oraz rywalizacja na terenie Mołdawii było przyczyną wojen polsko-tureckich. Imperium tureckie zagroziło stolicy monarchii Habsburgów - Wiedniowi. Doszło wówczas do porozumienia króla Jana III z cesarzem Leopoldem, po którym zjednoczone wojska stoczyły 12 września 1683 roku zwycięską bitwę z teraz jak opisuje zwycięstwo Jan III w liście do swej żony:„W namiotach wezyrskich 13 septembra (września) w nocyJedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńko. Bóg i Pan nasz na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyjaciel, zasławszy trupem aprosze [okopy], pola i obóz, ucieka w konfuzji [wstyd]. Wielbłądy, muły, bydło, owce, które to miał po bokach, dopiero dziś wojska nasze poczynają, przy których Turków trzodami tu przed sobą pędzą...”Działania wojenne XVI i XVII w, miały bardzo zróżnicowany charak¬ter. Były to bitwy w otwartym polu (Wiedeń), oblężenia twierdz (Chocim, Kamieniec, Jasna Góra), morskie (Oliwa), w mieście (Szwedzi w Warszawie), partyzanckie (wojna ze Szwecją). Walczyły rozmaite formacje: pospolite ruszenie, wojska najemne, piechota i artyleria, a wśród nich piechota wybraniecka i jazda. Zmiana techniki wojennej, spowodowana unowocześnieniem broni palnej, stała się przyczyną coraz większego zapotrzebowania w wojsko odpowiednio przygotowane technicznie do walki w polu, oblegania i obrony twierdz. Wiedza i talent polskich wodzów są dowodem istnienia dobrze rozwiniętej sztuki wojennej w Rzeczypospolitej. Na taką ocenę zasłużyli przede wszystkim hetmani; Stanisław Żółkiewski, Chodkiewicz, Stefan Czarniecki, Jarema Wiśniowiecki i Jan Sobieski - przyszły Gospodarcze i społeczne skutki wojenZadanie:Wymień uciążliwości, jakich doświadczali mieszkańcy Łowicza. Wskaż fragment, który szczególnie może niepokoić opisuje efekty działań wojennych Andrzej Kazimierz Cebrowski, lekarz i aptekarz w Łowiczu (Roczniki miasta Łowicza):„Najpierw część żołnierzy szwedzkich, która została się do obrony zamku i miasta, gdy król z wojskiem dalej po całym królestwie grasował, zajęta prawie wszystkie domy. Musieliśmy, choć niechętnie, żywić ich i konie. Broń wszystkim odebrali, niektórych wypędzili z domów, innym zabrali wszystkie sprzęty i co miesiąc z każdego domu mali podatki nie do zniesienia [...] Nie oszczędzili i świątyń, najpierw całkiem zburzyli klasztor bonifratów, leczących chorych, z kościołem św. Jana Bożego, potem zrównali z ziemią kościół św. Jana Chrzciciela ze szpitalem i kaplicą św. Krzyża, dalej bardzo zrujnowali klasztor dominikanów, a w końcu sprofanowali kolegiatę niedawno odbu¬dowaną, w której złupili ołtarze błyszczące złotem i ozdobne pięknymi wizerunkami świętych, zabrali szaty kościelne, kielichy, krzyże, świeczniki itp. oraz trumienkę św. Wiktorii ślicznie zrobioną z czystego srebra i bardzo drogocenną razem z relikwiami innych patronów miasta. Z organów powyrywali piszczałki, ludzi przebywających w kościele pobili i ograbili, wreszcie pół miasta spalili [...]Ale to, co wycierpieliśmy od nieprzyjaciół, łatwiej można znieść niż krzywdy zadane przez wojsko nasze polskie, którego 30 000 niespodzianie bez żadnego hałasu wpadło do miasta w wielką środę zrzęd Wielkanocą 1656 roku i ograbiło całe miasto. Wszystko, co jeszcze zostało się po nich, zrabowali niegodziwi chłopi. Powyrywali szklane okna i kraty do nich z murów, zamki ze skrzyń i piwnic, wiele kradzieży i rozbojów popełnili, nielicznych podrożnych ograbili i zabili..”Działania wojenne XVII wieku doprowadziły do wielkich zniszczeń, wzmo¬żonych także przez pogorszenie klimatu i klęskę nieurodzaju. Pola stale były niszczone przez przechodzące wojska, a uprawą mogło zajmować się coraz mniej ludzi. Wiele miast zostało zburzonych, a mało wydajna gospodarka nie sprzyjała odbudowie, tym bardziej, że zmniejszyły się, i to nie tylko z powodu wojen, możliwości handlu działań wojennych i epidemii drastycznie spadła w Rzeczypospolitej liczba ludności - z 10 milionów w 1648 roku do 6 milionów w 1668 władza nie powstrzymywała, dokonywanych przez wojska swoje i najemne, rabunków, których łupem padały także zbiory biblioteczne i dzieła sztuki. Wiele z nich pozostaje dotąd w obcych, szwedzkich rękach. Obok rabunków dochodziło do pożarów i zniszczeń, jeszcze bardziej pogarszających warunki życia. Stała obecność obcych wojsk powodowała rosnącą niechęć do obcych w ogóle. Odzwierciedlało się to nie tylko w literaturze, ale także w stosunku do zamieszkujących Rzeczpospolitą Kryzys władzy państwowej w Rzeczypospolitej. Anarchia szlacheckaProwadzone w XVII wieku wojny, zmniejszenie dochodów z handlu zbo¬żem postawiło w szczególnie trudnej sytuacji średnią i drobną szlachtę. Dla¬tego też szukała ona zarobku w wojsku i na dworach magnackich, które łatwiej znosiły sytuację kryzysową. Skupiona wokół magnatów szlachta stała się z racji swych praw instrumentem rozgry¬wek politycznych między magnatami i władcą. Słaba władza królów elekcyj¬nych pogarszała sytuację. Rozgrywki te paraliżowały pracę sejmu, szczególnie po pierwszym jego zerwaniu w 1652 roku. Poseł Siciński, wykorzystując zasadę jednomyślności podejmowania uchwał sejmu, krzyknął: „Nie pozwalam” (liberum veto) - i wybiegł z sali obrad. Wszystkie podjęte dotąd na sejmie uchwały straciły waż¬ność. Sytuacja taka zaczęła się coraz częściej powtarzać. W tych warunkach uchwalenie nowych podatków dla ratowania państwa stało się niemożliwe. Nie¬możliwe także stało się reformowanie na które nie starczało pieniędzy, przestawało bronić kraju i stawało się groźne dla jego Ingerencja państw ościennych w sprawy RzeczypospolitejKolejne elekcje po śmierci Jana III Sobieskiego stały się okazją do interwencji sąsiadów. Zwalczające się stronnictwa kandydata francuskiego i saskiego wspierane były czynnie przez państwa ościenne. W czasie wojny północnej (toczonej w latach 1700-1721 między Szwecją a Rosją i Saksonią), w której formalnie Rzeczypospolita nie brała udziału, obce wojska plądrowały Polskę i Litwę. Wszelkie próby reform były uniemożliwiane przez dyplomację państw sąsiednich. Rzeczpospolita na początku XVIII wieku znalazła się w wielkim Rekapitulacja pierwotna (5 min.)a) Wymień państwa, z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku. b) Wskaż przyczyny wojen prowadzonych w końcu XVI i w XVII Przedstaw skutki gospodarcze i polityczne wojen XVII Pisarz Henryk Sienkiewicz napisał „Trylogię”. Z jakimi wydarzeniami kojarzysz dzieła: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, i „Pan Wołodyjowski”? Komentarze. 1609-1618 Wojna z Moskwą. 1610 Bitwa pod Kłuszynem (hetman Stefan Żółkiewski) 1611 Powstanie Rosji przeciwko Polakom. 1612 Polska Zdobywa Kreml. 1619 Rozejm w Dywilinie. 1634 Pokój polanowski. 1654-1667 Wojna Polsko-rosyjska. 1667 Rozejm w Andruszowie. Stosunki polsko-rosyjskie w XVI i XVII Stosunki polsko-rosyjskie w XVI i XVII wieku to okres wojen toczonych przez Polskę i Litwę z państwem moskiewskim. Były one kontynuacją wojen Litwy z Moskwą toczonych w XV wieku. Przyczyną ciągłych zbrojnych konfliktów Wielkiego Księstwa Litewskiego, a w późniejszym okresie całej Rzeczypospolitej, z państwem moskiewskim było przede wszystkim dążenie Moskwy do zbierania ziem ruskich, a także do wywalczenia sobie dostępu do Bałtyku. Przyczyny tych licznych konfliktów leżały także po stronie polskiej np. ekspansjonistyczna polityka Zygmunta II Augusta (1548-1572) czy Stefana Batorego (1576-1586) w Inflantach kłóciła się z żywotnymi interesami politycznymi i gospodarczymi państwa rosyjskiego, gdyż chciało ono mieć tę prowincję w swoich rękach by mieć dostęp do basenu Morza Bałtyckiego. Jedną z najważniejszych przyczyn wojen polsko-rosyjskich, w początkach XVII stulecia, była chęć polskich magnatów kresowych osadzenia na tronie carskim swego kandydata - Dymitra Samozwańca, a później także dążenie Zygmunta III Wazy (1587-1632) do zdobycia carskiej korony. Moją praca przedstawiona będzie w ujęciu chronologicznym i obejmie zakres czasowy od 1492 roku, kiedy to miał miejsce najazd Iwana III Srogiego na wschodnie kresy Wielkiego Księstwa Litewskiego (które było związane z Polską od unii krewskiej z 1385 roku) do 1686 tzn. do zawarcia pokoju Grzymułtowskiego w Moskwie, który kończył wojny polsko-rosyjskie w XVII stuleciu i ustalił wschodnią granicę Rzeczypospolitej aż do rozbiorów. Praca ta składać się będzie z trzech części: część pierwsza obejmie lata 1492-1557 tj. od najazdu Iwana III Srogiego na wschodnie kresy Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1557 roku tj. do zawarcia między Zygmuntem II Augustem a Gotardem Kettlerem przymierza zaczepno-odpornego wymierzonego w Rosję (co było bezpośrednią przyczyną rosyjskiego najazdu na Inflanty), w którym to okresie wojny Polski i Litwy z Moskwą toczone były ze zmiennym szczęściem; część druga obejmie zakres czasowy od 1558 roku (najazd Iwana IV Groźnego na Inflanty) do 1634 roku (zawarcie pokoju w Polanowie), w którym to okresie Rzeczypospolita prowadziła ekspansywną poltykę na wschodzie i na terenie Inflant odnosząc znaczne sukcesy; część trzecia obejmie lata od 1635 do 1686 (pokój Grzymułtowskiego), w których to latach w prowadzonych wojnach polsko-rosyjskich zaznaczyła się wyraźna przewaga sił rosyjskich. W zakończeniu określę jakie skutki polityczne pociągnęły za sobą wojny polsko-rosyjskie prowadzone w XVI i XVII wieku. Odpowiem na pytanie: czy Rzeczypospolita odpowiednio wykorzystała swoją interwencję w Rosji i związaną z nią wojnę toczoną w pierwszym ćwierćwieczu XVII stulecia. Wykażę jak odbiły się konflikty polsko-rosyjskie na płaszczyźnie gospodarczej i kulturalnej. I Omawianą epokę rozpoczyna najazd wojsk Iwana III Srogiego na wschodnie kresy Wielkiego Księstwa Litewskiego (1492). W Polsce panował wtedy Jan Olbracht (1492-1501), a na Litwie jego brat Aleksander. W wyniku wojen litewsko-moskiewskich prowadzonych w latach 1492-1494 i 1500-1503 państwo moskiewskie zdobyło Wiaźmę i obszar nad górną Oką, a także wschodnią część ziemi smoleńskiej i ziemię czernihowsko-siewierską nad Desną. Ziemie te Moskwa utrzymała na mocy zawartego w 1503 roku rozejmu. Po tych niepowodzeniach Litwa, gdzie wówczas wielkim księciem był Aleksander Jagiellończyk (wielki książę litewski od 1492 roku, król Polski 1501-1506), zaczęła szukać pomocy Polski i stopniowo wciągnęła ją w długotrwały konflikt na wchodzie. W 1506 roku królem Polski i wielkim księciem litewskim został Zygmunt I Stary (1506-1548), który podjął aktywną politykę wschodnią. Za jego panowania wojny z Moskwą były wznawiane aż trzy razy. Perwszy etap stanowiły zmagania w latach 1507-1508, rozpoczęte przez Rosjan. W wojnie tej wzięły udział także wojska Korony, co było związane z polityką możnowładców małopolskich zainteresowanych ekspansją w kierunku wchodnim. W wojnie tej nie doszło do starcia głównych sił, mimo prób dywersji ze strony zbuntowanego kniazia Michała Glińskiego. Wojna ta zakończona została pokojem "wieczystym", na mocy którego Litwa utrzymała swój stan posiadania. Następna wojna rozpoczęła się jednak bardzo szybko, bo już w 1512 roku. Podobnie jak poprzednia, tak i ta rozpoczęta była przez Rosjan. Wojska Wasyla III, który zawarł przymierze z Maksymilianem I Habsburgiem wymierzone przeciwko Jagiellonom, wkroczyły na Litwę i zajęły w 1514 roku Smoleńsk. Zygmunt I zdołał, za cenę ustępstw na rzecz Habsburgów w sprawie Czech i Węgier, nakłonić Maksymiliana I do zerwania porozumienia z Moskwą (1515). Zygmunt I wysłał także na pomoc Litwie oddziały polskie. W 1514 roku wojsko litewsko-polskie pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego odniosło wspaniałe zwycięstwo pod Orszą nad Rosjanami. Jednak mimo tego sukcesu Ostrogski z braku sił nie zdołał odzyskać Smoleńska. Działania wojenne toczyły się do 1522 roku, kiedu to zawarto rozejm. Smoleńsk pozostał w rękach Moskwy. W 1533 roku zmarł Wasyl III i tron moskiewski formalnie objął jego syn - Iwan IV, zwany później groźnym. Faktyczne zaś rządy sprawowała Helena Glińska - księżna wdowa, bratanica kniazia Michała. Litwini próbowali wykorzystać trudną sytuację wewnętrzną państwa moskiewskiego, dążąc do odebrania utraconych ziem i w 1534 roku rozpoczęli działania wojenne (wciągając do nich również Polskę). Choć zdobyto, pod wodzą hetmana Jana Tarnowskiego, Siewierszczyznę, jednak w wyniku braku zgrania sił polskich i litewskich - Litwa utraciła zajęte obszary (utrzymała tylko miasto Homel). W 1537 roku został zawarty pięcioletni rozejm, który nie przyniósł większych zmian terytorialnych. Rozejm ten ustabilizował granicę na okres ćwierćwiecza. Następcą Zygmunta I Starego został Zygmunt II August (1548-1572), który podjął ekspansywną politykę w Inflantach. Wymusił w 1557 roku na mistrzu Zakonu Kawalerów Mieczowych w Inflantach zawarcie sojuszu militarnego wymierzonego przeciwko Moskwie. II Wzrost wpływów polskich w Inflantach sprowokował Iwana IV Groźnego do najazdu na tę prowincję. W 1558 roku wojska moskiewskie najechały Inflanty zajmując Narwę i Dorpat, a w 1560 roku Marienburg i Fellin. Po zdobyciu portu w Narwie Rosja uruchomiła stały szlak handlowy tzw. żeglugę narewską, która była intensywnie zwalczana przez rozwijającą się flotę polską. Do wojny o Inflanty włączyła się także Dania oraz Szwecja. W 1561 roku Zakon inflancki oddał się pod opiekę Rzeczypospolitej, ponieważ sam nie liczył się w tej rozgrywce. W wojnach o Inflanty państwo polsko-litewskie uczestniczyło na początku w sojuszu z Danią przeciw Moskwie i Szwecji. Po kilku latch nastąpiło jednak odwrócenie przymierzy: Dania przeszła na stronę Moskwy, natomiast Rzeczypospolita porozumiała się ze Szwecją. W 1570 roku kongres w Szczecinie przyniósł pokój między Danią a Szwecją. Szwecja otrzymała Estonię, Dania - wyspy na Bałtyku. Rosja zagarnęła Dorpat. Zawarty w 1570 roku rozejm polsko-rosyjski (trzyletni) przyznawał Moskwie Narwę i Połock, a Rzeczypospolitej Rygę. Większa część Inflant (z Rygą i Parnawą) pozostała więc przy Rzeczypospolitej, ale nie udało się doprowadzić do zamknięcia rosyjskiej żeglugi narewskiej. Do kolejnej wojny Rzeczypospolitej z Rosją doszło bardzo szybko, bo już w 1577 roku, za panowania Stefana Batorego (1576-1586), kiedy to Iwan IV Groźny, wykorzystując wewnętrzne trudności Rzeczypospolitej (bunt Gdańska), najechał południowe Inflanty i opanował je aż po Dźwinę. W 1579 roku Batory wysłał do Iwana IV poselstwo z oficjalnym wypowiedzeniem wojny, a następnie uderzył na Połock i zdobył tę twierdzę. Kampania z 1580 roku zakończyła się kolejnymi sukcesami: wojska Rzeczypospolitej zdobyły m. in. Wielkie Łuki. W następnym roku Batory rozpoczął oblężenie Pskowa. Celem ataków na ziemie wielkoruskie było odcięcie Inflant od Moskwy. Wojna zakończyła się korzystnym dla Polski rozejmem w Jamie Zapolskim (1582). Rozej ten był zawarty na dziesięć lat. Na mocy jego ustaleń Rzeczypospolita uzyskała Połock, Wieliż i prawie całe Inflanty (bez Estonii oraz wysp Dago i Ozylii). Rosji zwróciła zaś m. in. Wielkie Łuki. Kampanie inflanckie stanowiły największe osiągnięcie rządów Stefana Batorego. Rosja straciła dostęp do Morza Bałtyckiego. Rosja po śmierci Iwana IV Groźnego (1584 r.) przeżywała głęboki kryzys wewnętrzny. Sytuację tę starali się wykorzystać polscy magnaci kresowi, Jerzy Mniszech, wojewoda sandomierski. Gdy na kresach Rzeczypospolitej pojawił się awanturnik, podający się za cudem ocalałego carewicza Dymitra, został on poparty przez niektórych magnatów kresowych, Kościół katolicki i Zygmunta III (1587-1632), dążącego do podporządkowania Kościoła prawosławnego władzy papieża. W 1604 roku Dymitr Samozwaniec z wojskami polskich magnatów przekroczył granicę rosyjską. Zajął on Moskwę i w 1605 roku koronował się na cara, (w trakcie walk zmarł car Borys Godunow). Jednak rządy Dymitra wywołały wkrótce opór miejscowych bojarów. W 1606 roku wybuchło ludowe powstanie, które obaliło Samozwańca. Został on zamordowany wraz z wieloma Polakami ze swego otoczenia. Tron objął przywódca powstania Wasyl Szujski. Zawarł on porozumienie z wrogą Polsce Szwecją. Polscy magnaci kresowi wysunęli tymczasem kolejnego Dymitra Samozwańca (1607) i ruszyli na Moskwę, jednak nie uzyskał on większego poparcia i w 1610 roku także został zamordowany. W 1609 roku Zygmunt III Waza rozpoczął oficjalną interwencję Rzeczypospolitej w Rosji. W latach 1609-11 wojska polskie oblegały Smoleńsk. Wojska rosyjsko-szwedzkie, które nadciągały Smoleńskowi z odsieczą, zostały rozbite przez hetmana Żółkiewskiego pod Kłuszynem w 1610 roku. Zwycięstwo to otworzyło Żółkiewskiemu drogę do Moskwy. Hetman wraz z wojskami wkroczył do miasta i uwięził Szujskiego. Bojarzy obwołali carem królewicza Władysława, mającego przyjąć prawosławie i sprawować osobiste rządy w Moskwie. Warunki te gwarantował w imieniu królewicza Władysława Żółkiewski. Zygmunt III nie zgodził się jednak na warunki bojarów i zdecydował, że sam obejmie tron rosyjski, co było dla Rosjan nie do przyjęcia, zarówno ze względów religijnych, jak i politycznych. Tymczasem polska okupacja Kremla wywołała powstanie Rosjan. Kreml poddał się po długim oblężeniu, a carem został w 1613 roku Michał Romanow. W 1619 roku Rosjanie zawarli z Rzecząpospolitą rozejm w Dywilinie, przewidziany na czternaście i pół roku. Na jego mocy Rzeczpospolita odzyskała ziemie: smoleńską, czernichowską oraz siewierską. Po śmierci Zygmunta III w 1632 roku car zerwał rozejm i podjął próbę zdobycia Smoleńska. Jednak odsiecz poprowadzona przez nowego króla Władysława IV (1632-1648) zmusiła siły rosyjskie do kapitulacji. W 1634 roku obie strony zawarły "pokój wieczysty" w Polanowie. Potwierdzał on przynależność ziem smoleńskiej, czernichowskiej i siewierskiej do Rzeczypospolitej. Władysław IV zrzekł się tytułu carskiego i pretensji do tronu moskiewskiego. Nie została zrealizowana więc żadna z przyjętych w polskiej polityce zagranicznej koncepcji (nie doszło do unii dynastycznej z Rosją, ani do aneksji Moskwy). Udało się jednak zdobyć znaczne nabytki terytorialne. Największe korzyści z wojny wyniosły rody magnackie, które na nowych ziemiach nabywały nowe majątki ziemskie. Wojna z lat 1632- 1634 była ostatnią wojną polsko-rosyjską wygraną przez Polskę, która później nie potrafiła już utrzymać nienaturalnie wielkich zdobyczy na wschodzie. Pokój polanowski stabilizował granicę polsko-rosyjską na jedno pokolenie. III W latach czterdziestych Władysław IV (1632-1648), pod wpływem papiestwa i Wenecji, zaczął planować udział Rzeczpospolitej w koalicji antytureckiej i w 1646 roku rozpoczął zaciągi Kozaków do przyszłej armii. Jednak jego plany spotkały się ze sprzeciwem całej prawie magnaterii i szlachty, a sejm (jesień 1646 r.) potępił politykę króla i zmusił go do wyrzeczenia się wojennych planów i odwołania zaciągów. Plany wojny tureckiej Władysława IV zbiegły się z dążeniami rosyjskimi do sojuszu z Rzecząpospolitą przeciw Krymowi. W wyniku całkowitego niepowodzenia tych planów doszło jedynie do ograniczonego zbliżenia między Moskwą a Warszawą w formie luźnego traktatu obronnego (1647), zawartego w stolicy Rosji. Niezadowolenie Kozaków z odwołania zaciągów przyczyniło się w znacznym stopniu do wybuchu powstania na Ukrainie (1648 r.), co z kolei zapoczątkowało następny konflikt z Rosją. W czasie trwania tzw. powstania Chmielnickiego zmarł Władysław IV. Nowym królem Rzeczypospolitej został Jan Kazimierz Waza (1648-1668). Rosja zainteresowana była rozciągnięciem swych wpływów na Ukrainę. W 1654 roku rosyjskie poselstwo zawarło w Perejasławiu ugodę z radą kozacką, o przyłączeniu Ukrainy naddnieprzańskiej do Rosji i poddaniu Kozaczyzny zwierzchnictwu caratu. Ugoda ta wywołała wojnę polsko-rosyjską. W 1654 roku wojska rosyjskie wkroczyły na Litwę zajmując Smoleńsk, Wilno i Grodno, a tymczasem wojska rosyjsko-kozackie obległy Lwów. Rzeczypospolita została wsparta przez Tatarów. Działania wojenne przerwał najazd szwedzki na Polskę i w tej sytuacji doszło do zawarcia rozejmu z państwem rosyjskim (Wilno 1656), ponieważ Rosja obawiała się nadmiernego wzrostu potęgi Szwecji i nie chciała dodatkowo osłabiać Polski. Rzeczypospolita wyszła z "potopu szwedzkiego" (1655-1660) bardzo osłabiona - kraj był w znacznej mierze zniszczony, zginęło około 30% jego mieszkańców. Jeszcze przed zawarciem pokoju oliwskiego (1660), który kończył wojnę szwedzko-polską, rozgorzały znów walki na wschodzie Rzeczypospolitej. Następca Chmielnickiego, hetman kozacki Jan Wyhowski, doprowadził do ugody z Polską w Hadziaczu (1658 r.), na mocy której województwa kijowskie, czernihowskie i bracławskie miały utworzyć Księstwo Ruskie z własnym hetmanem i wolnościami szlacheckimi dla starszyzny kozackiej. Jednak ludność ukraińska nie ufała już żadnym porozumieniom z Polakami. Przeciw Wyhowskiemu i Polakom wybuchło na Ukrainie ludowe powstanie. Rosja wykorzystując powstanie na Ukrainie, wznowiła w 1659 roku walkę o swoje kresy zachodnie i Ukrainę. W 1660 roku S. Czarnecki pokonał Rosjan pod Połonką, a J. Lubomirski pod Cudnowem i Słobodyszczami. W rękach polskich znalazła się przejściowo niemal cała Ukraina. Ofensywa pod wodzą Jana Kazimierza doprowadziła do odzyskania Litwy właściwej z Wilnem. Sukcesy te jednak zostały zmarnowane z powodu narastających w osłabionej Rzeczypospolitej trudności. Wyprawa Jana Kazimierza na Zadnieprze (1663-1664) zakończyła się niepowodzeniem. Obie strony były już zmęczone przedłużającą się wojną i zawarły w 1667 roku rozejm w Andruszowie. Na jego mocy Polska traciła na rzecz Rosji ziemię smoleńską, czernihowską, siewierską, część województwa witebskiego oraz Ukrainę po lewej stronie Dniepru. Rosji przypadł także Kijów (formalnie na dwa lata, ale w rzeczywistości Rosja nigdy nie zwróciła miasta). Rozejm zawarty w Andruszowie ustalił wschodnią granicę Rzeczypospolitej aż do rozbiorów. Po abdykacji Jana Kazimierza w 1668 roku, królem Rzeczypospolitej wybrano Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1673), który okazał się władcą bardzo nieudolnym - za jego panowania Rzeczypospolita została najechana przez Turcję (1672) i traktatem w Buczaczu zmuszona została odstąpić jej większą część swej Ukrainy (z Podolem). Za panowania Wiśniowieckiego nie miał miejsca żaden ważny fakt dotyczący stosunków polsko-rosyjskich. Następcą Wiśniowieckiego został Jan III Sobieski (1674-1696). Licząc się z przedłużeniem wojny tzw. Świętej Ligi (do której należała m. in. Rzeczypospolita) z państwem tureckim, Sobieski dążył do zawarcia pokoju z Rosją. Również strona rosyjska zdawała sobie sprawę z niebezpieczeństwa turecko-tatarskiego. Z tych powodów obie strony zawarły w 1686 roku w Moskwie pokój (tzw. pokój Grzymułtowskiego - od nazwiska polskiego posła). Traktat ten potwierdzał warunki rozejmu andruszowskiego oraz gwarantował swobodę wyznania prawosławnego w Rzeczypospolitej z prawem interweniowania Rosji w obronie prawosławnych. Obie strony zawarły ponadto sojusz przeciw Turcji. Wojny toczone przez przez Polskę i Litwę, a później przez Rzeczypospolitą z Rosją W XVI i XVII wieku miały doniosłe znaczenie polityczne dla naszego kraju. Wschodni kierunek polskiej polityki zagranicznej zawsze odgrywał bardzo ważną rolę dla Rzeczypospolitej. Był to główny kierunek jej ekspansji. W XV wieku i w pierwszej połowie następnego sulecia, główny ciężar walk z Moskwą przyjmowała na siebie Litwa, która nie była w stanie sama odnosić sukcesów w walce z Rosjanami (o czym świadczy np. utrata Smoleńska i późniejsze nieudane próby jego odzyskania), dlatego potrzebowała polskiego wsparcia. Polska coraz bardziej angażowała się w wojny z Rosją, przez co nie mogła skupić odpowiednich sił na innych kierunkach polityki zagranicznej. Fakt ten wykorzystywały państwa ościennne np. Szwecja, która zajęła znaczną część Inflant z Rygą wykorzysując zaangażowanie sił polskich w Rosji. Wojny toczone od końca XV do połowy XVI były mniej więcej wyrównane, natomiast w okresie późniejszym zaznaczyła się w stosunkach polsko-rosyjskich przewaga Rzeczypospolitej, o czym świadczą: sukcesy w pierwszej wojnie północnej (1557-1570) - uzyskanie większej części Inflant; sukcesy wypraw Stefana Batorego z lat 1579-1582 - powiększenie stanu posiadania w Inflantach, uzyskanie Połocka i Wieliża; a także (choć krótkotrwałe) osadzenie przez polskich magnatów kresowych swego kandydata - Dymitra - na tronie carskim oraz wojny z Rosją z lat 1609-1618 i 1632-1634, które przyniosły Rzeczypospolitej znaczne nabytki terytorialne (ziemia siewierska, czernihowska, smoleńska). Polska polityka wschodnia uległa załamaniu po "potopie" szwedzkim (1655-1660), z którego wyszła jako kraj znacznie osłabiony pod względem politycznym i gospodarczym. Jej znaczenie na arenie międzynarodowej znacznie spadło. Słabość Rzeczypospolitej wykorzystała Rosja najeżdżając ją w 1659 roku. Na mocy rozejmu w Andruszowie (1667) Rzeczypospolita utraciła ogromne połacie ziemi na wschodzie (ziemię siewierską, czernihowską, smoleńską, część wojwewództwa witebskiego, Ukrainę po lewej stronie Dniepru). Utraciła także Kijów - formalnie na dwa lata, ale w rzeczywistości na stałe, gdyż nie miała dostatecznych sił i środków by się o niego upomnieć. Rozejm andruszowski był puktem zwrotnym w polskiej ekspansji na wschód; było to jej całkowite załamanie, a zarazem ważny krok w zwracaniu się rosyjskiej polityki na zachód. Traktat andruszowski oznaczał nie tylko całkowitą klęskę polskiej polityki wschodniej, lecz także ostateczne załamanie się mocarstwowej pozycji państwa polsko-litewskiego. O słabości Rzeczypospolitej w końcu XVII wieku świadczy m. in. fakt, że w zawartym w 1686 roku pokoju z Rosją (pokój Grzymułtowskiego) potwierdzała ona warunki rozejmu andruszowskiego, a ponadto godziła się na możliwość interweniowania Rosji w obronie interesów prawosławnych mieszkających w Rzeczypospolitej. Fakt ten ograniczał suwerenność naszego kraju. Podsumowując, mogę stwierdzić, że rola Polski na arenie międzynarodowej w ciągu XVII wieku znacznie zmalała, natomiast Rosja wyrosła na bardzo silne państwo. Sukcesy Rosji w wojnach z Polską ułatwiły jej drogę do stopniowego stawania się mocarstwem w rejonie Europy wchodniej i środkowej. Od końca XVII wieku Rosja wkroczyła na drogę burzliwego rozwoju (za panowania Piotra Wielkiego 1689-1725). Znacznie wzrosło jej znaczenie polityczne, militarne oraz gospodarcze. Rzeczypospolita nie wykorzystała odpowiednio swojej interwencji w pańswie rosyjskim (1609-1619). Wojna ta była bardzo kosztowna i długotrwała, zaś wielki wysiłek militarny Polski nie był adekwatny do zdobyczy, które Rzeczypospolita w tej wojnie zyskała. Choć do Rzeczypospolitej została przyłączona ziemia siewierska, smoleńska i czernihowska, to zyski z tej wojny mogły być znacznie większe. Błąd popełnił Zygmunt III Waza nie przyjmując propozycji bojarów, którzy chcieli oddać carską koronę w ręce królewicza Władysława. Bojarzy chcieli by Władysław, w zamian za carską koronę, przyjął prawosławie i sprawował osobiste rządy w Moskwie, na co Zygmunt III, jako fanatyczny katolik, nie wyraził zgody. Zygmunt III chciał carskiej korony dla siebie, na co bojarstwo nie mogło się zgodzić ze względów religijnych i politycznych. Unia dynastyczna Polski i Rosji mogła przynieść obu państwom znaczne korzyści. Mogłyby one działać razem przeciwko wspólnym wrogom: Turcji oraz Szwecji. Jednak w konsekwencji wojny z państwem rosyjskim, prowadzonej za Zygmunta III, nie udało się zrealizować żadnej z przyjętych w polskiej polityce zagranicznej koncepcji: nie doszło ani do aneksji Moskwy, ani do unii dynastycznej Polski i Rosji. Rosja, która w unii dynastycznej z Polską, mogłaby być jej sojusznikiem, pozostała nadal państwem wrogim, co miało dla Rzeczypospolitej niekorzystne konsekwencjie w drugiej połowie XVII wieku (utrata olbrzymich połaci ziem na wschodzie, osłabienie państwa). Tak więc interwencja Zygmunta III w Rosji, nie została przez niego odpowiednio wykorzystana. Rzeczypospolita mogła wynieść z niej znacznie większe zyski. Wojny toczone w XVI i w pierwszej połowie XVII wieku z Moskwą odbiły się także na płaszczyźnie gospodarczej. Największe z nich korzyści wynosiły rody magnackie, które na ogromnych połaciach ziemi na zdobytych na wschodzie nabywały majątki ziemskie, które przynosiły im wielkie zyski finansowe. W wyniku wojen toczonych przez Rzeczypospolitą w drugiej połowie XVII wieku kraj został znacznie zniszczony (w czasie "potopu" szwedzkiego zachodnia część Rzeczypospolitej była okupowana przez Szwedów, a wschodnia przez Rosjan), co spowodowało z kolei jego głęboki kryzys gospodarczy. Wojny Rzeczypospolitej prowadzone w XVI, a szczególnie w XVII wieku znalazły odbicie również na płaszczyźnie kulturalnej. W czasach dymitriad i polskiej interwencji w Rosji, wzrosła tam znacznie niechęć wobec Polaków. Także w Rzeczypospolitej w ciągu XVII wieku wzrosła niechęć wobec innych nacji (w tym także wobec Rosjan). W Rzeczypospolitej rozwijał się wtedy system warości zwany sarmatyzmem, cechujący się między innymi ksenofobią. Sarmatyzm był silnie związany z religią katolicką, co spowodowało w kraju kryzys tolerancji wyznaniowej. Szlachta polska uznawała swój kraj za przedmurze zachodniego chrześcijaństwa. Gardziła wyznawcami religii innych niż katolicyzm. Szlachta sarmacka traktowała z nieufnością i niechęcią obce wzorce kultury. Ceniła swoje przywileje, a rządy sułtanów tureckich i moskiewskich carów potępiała z pogardą jako despotyczne. Język polski uzyskał w XVII wieku ogromny awans w kulturowym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej, jako język rozległego państwa powiązanego licznymi nićmi z państwami ościennymi. Polszczyzna stała się narzędziem komunikacji międzypaństwowej w tym rejonie Europy. Księstwo Warszawskie. Po upadku państwa polskiego w 1795 r. Trzej zabory podjęli próby pozyskania polskiego stanu szlacheckiego dla każdego z tronów. Wszystkie trzy monarchie, mimo że były monarchiami autokratycznymi, w swoich rządach opierały się na szlachcie. Część polskiej szlachty gotowa był na początku XIX wieku z utrata Powiązane tematy XVIII wiek - schyłek potęgi Rzeczpospolitej, wojny, zabory, utrata niepodległości Najtragiczniejszy rozdział w historii Polski stanowi XVIII wiek, kiedy to polscy przywódcy i politycy za późno podjęli próby naprawy kraju. Okres ten zakończyły trzy rozbiory, które wymazały Polskę z mapy Europy. Wojny i traktaty pokojowe tego okresu dodatkowo wyniszczyły kraj gospodarczo. Co ciekawe, nastąpił rozwój kultury i sztuki, związany z mecenatem ostatniego króla, który w obliczu katastrofy zajmował się sprawami błahymi. Poznaj ciekawostki historyczne, najważniejsze daty, osiągnięcia i wynalazki epoki XVIII wieku w Polsce. XVIII wiek w historii Polski - najważniejsze wydarzenia, zakres czasowy i ciekawostki historyczne Zakres czasowy i charakterystyka epoki XVIII wiek w historii Polski obejmuje zakres czasowy od 1696 do 1795 roku, czyli daty od śmierci Jana III Sobieskiego do III rozbioru Polski. Najważniejsze wydarzenia tego okresu to kolejna wyniszczająca Polskę wojna północna, w której Rzeczpospolita nie jest stroną. Działania wojenne toczą się na terenie Polski i powodują zniszczenia gospodarcze. Królowie z saskiej dynastii Wettynów, rezydują w Saksonii i nie dbają o interesy Polski. Zaś ostatnim królem Polski, zostaje kochanek carycy Katarzyny, Stanisław August Poniatowski, który dba bardziej o interesy ukochanej, niż kraju, którym miał rządzić. Najtragiczniejsze wydarzenia tego okresu stanowią trzy rozbiory Polski, w wyniku których Polska została wymazana z mapy Europy na 123 lata. Największe osiągnięcia Polskie w tym czasie, mają związek z bezskutecznymi próbami ratowania państwa. Powstaje wówczas szereg reform i sławna konstytucja 3 maja, która była drugą w dziejach ludzkości tak ważną ustawę. Niestety konstytucja 3 maja obowiązywała bardzo krótko. Inne, wybitne osiągnięcia, tego okresu, to niezrealizowany Uniwersał Połaniecki, będący reformą agrarną zaprojektowaną przez Tadeusza Kościuszkę. Królowie Polski: August II Mocny, Stanisław Leszczyński,August III Sas,Stanisław August Poniatowski. Najważniejsze daty i wydarzenia: 1700 - 1721 - wojna północna toczona na terenie Polski,1720 - Rosja i Prusy zawierają tajny układ w celu utrzymania słabości Rzeczypospolitej,1768 - konfederacja barska,1772 - pierwszy rozbiór Polski,1788 - 1792 - sejm czteroletni,1791 - konstytucja 3 maja,1792 - konfederacja targowicka, 1793 - II rozbiór Polski,1794 - insurekcja kościuszkowska,1795 - III rozbiór Polski. Epoka schyłku Rzeczypospolitej - wojny prowadzące do upadku Polski XVIII wiek - wojny i traktaty pokojowe na terenie Polski Wojny i traktaty pokojowe w XVIII wieku okazały się dla Polski niekorzystne i uniemożliwiły odbudowę kraju po wojnach XVII wieku. Wybrany wówczas na króla elektor saski planował odzyskanie utraconych przez Polskę ziem i włączył się do wojny północnej zawierając sojusz z Rosją. Szwedzi, będący po drugiej stronie barykady, wkroczyli do Polski, rozbili wojska saskie i zajęli Polskę i Saksonię. Dlatego doszły podziały wśród Polaków, gdyż część szlachty opowiedziała się po stronie Szwedów i proponowanego przez nich króla Stanisława Leszczyńskiego. Karta odwróciła się po klęsce Szwedów pod Połtawą w 1709 roku. Wówczas na terytorium Rzeczypospolitej wkroczyły wojska rosyjskie pod wodzą Piotra I. Rosja umocniła pozycję Augusta II Sasa, zaś obradujący wtedy tzw. sejm niemy wprowadził szereg reform. Wojna północna zakończyła się pokojem w Nystad i całkowitą klęską Szwecji, która przestała się liczyć na arenie międzynarodowej. Próby ratowania Polski i rozbiory Po wojnie północnej zapanował okres względnego spokoju pozwalające na pewną odbudowę gospodarki. Po śmierci Augusta III Sasa, caryca Katarzyna uzyskała koronę polską dla swego kochanka, Stanisława Poniatowskiego, który zajmował się głównie kulturą i sztuką. Polska podzieliła się na obóz reformatorski, który usiłował wprowadzać reformy i ratować sytuację państwa, oraz obóz konserwatywny, który próbował zachować wolność szlachecką. Aby utrzymać w Polsce chaos i nie dopuścić do naprawy kraju, Rosja i Prusy mieszały się w sprawy polskie pod pretekstem obrony praw dysydentów, czyli rzekomo prześladowanych protestantów i prawosławnych. Z drugiej strony zaś, poseł rosyjski Repnin namówił szlachtę katolicką do obrony dawnych swobód szlacheckich. Po pierwszym rozbiorze nastąpiły szeroko zakrojone próby reform, uchwalane na tzw. sejmie czteroletnim. Wtedy to uchwalona została nowatorska konstytucja 3 maja. Próby te zostały przekreślone przez, zawiązaną przy wsparciu Rosji, konfederację targowicką, która miała za zadanie walczyć o dawne swobody. W rezultacie nastąpiły kolejne rozbiory w latach 1793 i 1795. Epoka XVIII wieku - kultura, gospodarka i ciekawostki historyczne Społeczeństwo, gospodarka i wynalazki Polska wkroczyła w XVIII wiek w stanie wyniszczenia gospodarczego w skutek licznych wojen toczonych w XVII wieku. Wojny zrujnowały zarówno szlachtę jak i chłopów. Szacuje się, że w ciągu XVII wieku ubyło w Polsce ⅔ populacji. Ubożenie szlachty zbiega się w czasie z przejściem od demokracji szlacheckiej do oligarchii magnackiej. Zubożali szlachcice są korumpowani przez magnatów i przedstawicieli obcych państw. Historia notuje w tym okresie wzmożone działanie agentów obcych państw, którzy wspierali kryzys polityczny w Polsce. Gospodarka, zniszczona wojnami w XVII wieku, jeszcze bardziej podupadła w czasie wojny północnej, która toczyła się na terenie Polski. Względny spokój, sprzyjające odbudowie gospodarki miał miejsce za panowania Augusta III Sasa. Upowszechniły się takie wynalazki jak płodozmian. Wprowadzono uprawę ziemniaka. Za przebudową polskiej gospodarki, a przede wszystkim zreformowaniem wsi, opowiadali się Stanisław Leszczyński, Stanisław Konarski oraz obóz Czartoryskich i Potockich. Za czasów Stanisława Augusta wprowadzono szereg reform, jak ujednolicenie miar i wag, reforma monetarna, czy wprowadzenie budżetu państwowego. Duże osiągnięcia w tej dziedzinie odnotował sejm wielki i konstytucja 3 maja. Jednak działania te nie przyniosły rezultatu wskutek zawirowań politycznych, konfederacji targowickiej i rozbiorów. Kultura i sztuka - największe osiągnięcia XVIII wiek to epoka, w którym bujnie rozwija się kultura i sztuka w Polsce. Szczególny rozkwit kultury ma miejsce za panowania ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta. Narzucony przez Rosję władca i kochanek carycy Katarzyny, miał za zadanie skupić się na kulturze, nie zaś na sytuacji politycznej. Do historii przeszły jego “obiady czwartkowe”, gdzie rozmawiano o kulturze. Osiągnięcia ostatniego króla w dziedzinie kultury były duże. W Warszawie powstał teatr narodowy. Rozbudowano pałac w Łazienkach. Król zaprosił na dwór włoskiego malarza, Bernardo Bellotto, zwanego Canaletto, który uwiecznił miasto malując tzw. weduty, czyli pejzaże miejskie.
Wojna o Inflanty trwała do 1611 r. I, mimo wielkiego zwycięstwa wojsk polskich w bitwie pod Kircholmem w 1605 r., Inflanty zostały ostatecznie zajęte przez Szwedów w 1622 r. W latach 1626-1629 doszło do wojny o ujście Wisły. Wojska szwedzkie dowodzone przez Gustawa II Adolfa wylądowały w Prusach Książęcych i na Pomorzu Gdańskim w
Z biegiem lat polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku była przedmiotem kilku kluczowych celów. Pierwsi Romanowowie starali się zwrócić jak najwięcej wschodnio-słowiańskich ziem podjętych przez Polskę i uzyskać dostęp do Bałtyku (kontrolowanego przez Szwecję). Również w tym okresie rozpoczęły się pierwsze wojny z Turcją. Ta konfrontacja była na początkowym etapie i osiągnęła apogeum w następnym stuleciu. Inne regiony, w których Rosja dążyła do respektowania swoich interesów to Kaukaz i Daleki Wschód. Kłopoty i wojna z Polską Wiek XVII rozpoczął się tragicznie dla Rosji. Zakończyła się dynastia rządzących Rurikovich. Władza była szwagrem cara Fiodora Iwanowicza Borysa Godunowa. Jego prawa do tronu pozostały kontrowersyjne i skorzystał z tego wielu przeciwników monarchy. W 1604 r. Armia pod dowództwem oszusta Fałszywego Dmitry najechała Rosję z Polski. Powód do tronu znalazł pełne poparcie w Rzeczypospolitej. Od tego epizodu rozpoczęła się wojna rosyjsko-polska, która zakończyła się dopiero 1618 rokiem. Konflikt dwóch długoletnich sąsiadów miał głębokie historyczne korzenie. Dlatego cała polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku opierała się na konfrontacji z Polską. Rywalizacja zaowocowała serią wojen. Pierwsza z nich w XVII wieku nie powiodła się dla Rosji. Chociaż Fałszywy Dymitr został obalony i zabity, później Polacy już okupowali Moskwę własnymi siłami i kontrolowali Kreml w latach 1610-1612. Interweniści zostali wyrzuceni jedynie przez milicję ludową, zebraną przez narodowych bohaterów Kuzma Minina i Dmitrija Pożarskiego. Potem miało miejsce Zemsky Sobor, na którym Michaił Romanow został wybrany prawowitym królem. Nowa dynastia ustabilizowała sytuację w kraju. Niemniej jednak w rękach Polaków opuściło wiele ziem przygranicznych, w tym Smoleńsk. Dlatego cała przyszła polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku miała na celu powrót pierwotnie rosyjskich miast. Utrata wybrzeża Bałtyku Basil Shuisky, walcząc z Polakami, zawarł sojusz ze Szwecją. W bitwie pod Kłuszynem w 1610 roku ta koalicja została pokonana. Rosja została sparaliżowana. Szwedzi wykorzystali sytuację i zaczęli zajmować swoje miasta w pobliżu granicy. Przejęli kontrolę nad Iwanogrodem, Korelą, Yam, Gdov, Koporye i wreszcie Nowogrodem. Szwedzka ekspansja zatrzymała się pod murami Pskowa i Tichwina. Oblężenie tych fortec zakończyło się fiaskiem dla Skandynawów. Potem rosyjska armia wypędziła ich z ich ziem, choć część fortec pozostała w rękach cudzoziemców. Wojna ze Szwecją zakończyła się w 1617 r. Wraz z podpisaniem pokoju Stolbovsky. Według niego Rosja utraciła dostęp Morze Bałtyckie i zapłacił sąsiadowi duży wkład w wysokości 20 tysięcy rubli. W tym samym czasie Szwedzi powrócili Nowogród. Konsekwencją pokoju Stolbovsky było to, że polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku nabrała innego ważnego celu. Odzyskawszy się z okropności Kłopotów, kraj rozpoczął walkę o powrót do brzegów Bałtyku. Wojna w Smoleńsku Za panowania Michaiła Fedorowicza (1613 - 1645) był tylko jeden poważny konflikt zbrojny z innym krajem. Była to wojna smoleńska (1632 - 1634) przeciwko Polsce. Ta kampania była prowadzona przez dowódców Michaiła Sheina, Siemiona Prozorowskiego i Artemy Izmailowa. Przed wojną dyplomaci moskiewscy próbowali zdobyć Szwecję i Imperium Osmańskie. Koalicja antypolska nie rozwinęła się. W rezultacie musiał walczyć samotnie. Niemniej jednak cele Rosji w polityce zagranicznej w XVII wieku pozostały niezmienione. Kluczowe zadanie (powrót Smoleńska) nie zostało spełnione. Miesięczne oblężenie miasta zakończyło się kapitulacją Sheina. Partie zakończyły wojnę pokojem Polyanovo. Polski król, Władysław IV, wrócił do Rosji z Trubczewska i Serpijszczyzny, a także zrzekł się roszczeń do rosyjskiego tronu (zachowanego od czasu Kłopotów). Dla Romanowów był to sukces pośredni. Dalsza walka została przełożona na przyszłość. Konflikt z Persją Dziedzic Michaiła Fedorowicza Aleksiej był bardziej aktywny niż jego ojciec na arenie międzynarodowej. I chociaż jego główne interesy były na zachodzie, musiał stawić czoła wyzwaniom w innych regionach. Tak więc w 1651 r. Wybuchł konflikt z Persją. W XVII wieku rosyjska polityka zagraniczna zaczęła nawiązywać kontakt z wieloma państwami, z którymi Rurik jeszcze nie miał do czynienia. Na Kaukazie takim nowym krajem była Persja. Wojska jej dynastii, Safawidzi, zaatakowały ziemie kontrolowane przez królestwo rosyjskie. Główna walka dotyczyła Dagestanu i Morza Kaspijskiego. Piesze wędrówki zakończyły się niczym. Aleksiej Michajłowicz nie chciał eskalować konfliktu. Wysłał ambasadę do Szacha Abbasa II, a wojna została przerwana w 1653 r., A status quo został przywrócony na granicy. Niemniej jednak kwestia Kaspijska została zachowana. W przyszłości atak tutaj w XVIII wieku doprowadził już Piotra I. Przystąpienie do Smoleńska, Lewobrzeżnej Ukrainy i Kijowa Głównym sukcesem Aleksieja Michajłowicza w polityce zagranicznej była kolejna wojna z Polską (1654 - 1667). Pierwszy etap kampanii przerodził się w bezwarunkową porażkę Rzeczypospolitej. Zaporozhye i oddziały moskiewskie weszły na Ukrainę i tak naprawdę połączyły ziemie wschodnich Słowian. W 1656 r. Między stronami zawarto tymczasowy rozejm Vilenskoe. Było to spowodowane inwazją Szwecji do Polski i jednoczesnym rozpoczęciem wojny między Szwedami i Rosjanami. W 1660 r. Polacy podjęli kontrofensywę, ale zakończyła się ona porażką. Wojna zakończyła się ostatecznie w 1667 roku po podpisaniu rozejmu Andrusowo. Zgodnie z tą umową, do Moskwy załączono Smoleńsk, Kijów i całą lewobrzeżną Ukrainę. Tak więc Aleksiej Michajłowicz z powodzeniem wypełnił zadanie, któremu podporządkowana była rosyjska polityka zagraniczna w XVII wieku. Krótka rozejm mógł zostać przerwany przez wojnę, więc konflikt wymagał dalszych negocjacji, które zakończyły się już u księżnej Sofii. Walcząc ze Szwecją Jak wspomniano powyżej, po osiągnięciu sukcesu na Ukrainie, Aleksiej Michajłowicz postanowił spróbować szczęścia na Bałtyku. Długo zaległy rewanż ze Szwecją rozpoczął się w 1656 roku. Miała dwa lata. Walki pochłonęły Inflanty, Finlandię, Ingrię i Karelię. Krótko mówiąc, polityka zagraniczna Rosji w XVII i XVIII wieku miała na celu uzyskanie dostępu do zachodnich mórz, ponieważ umożliwiłoby to nawiązanie lepszych więzi z Europą. Właśnie to chciał osiągnąć Aleksiej Mikhailovich. W 1658 r. Zakończono zawieszenie Valiesar, w ramach którego Rosja zachowała część gruntów w Inflantach. Jednak trzy lata później moskiewscy dyplomaci musieli wyrazić zgodę na przywrócenie dawnych granic, aby uniknąć wojny na dwóch frontach przeciwko Szwecji i Polsce w tym samym czasie. Ten porządek zabezpieczył traktat pokojowy Kardis. Porty bałtyckie nigdy nie zostały odebrane. Wojna z Turcją Pod koniec konfrontacji rosyjsko-polskiej interweniował Imperium Osmańskie, który dążył do podbicia Ukrainy Prawobrzeżnej. Wiosną 1672 r. Najechała tam 300-tysięczna armia. Pokonała Polaków. W przyszłości Turcy i Tatarzy krymscy walczyli także z Rosją. W szczególności zaatakowano linię obronną Belgorod. Główne kierunki polityki zagranicznej Rosji XVII wieku były pod wieloma względami logicznym prologiem polityki zagranicznej XVIII wieku. Zwłaszcza ten wzór można prześledzić na przykładzie walki o hegemonię na Morzu Czarnym. W czasach Aleksieja Michajłowicza i jego syna Fiodora, Turcy po raz ostatni próbowali rozszerzyć swoje posiadłości na Ukrainie. Ta wojna skończyła się w 1681 roku. Turcja i Rosja trzymały granicę wzdłuż Dniepru. Sicz Zaporoski został również uznany za niezależnego od Moskwy. Wieczny świat we Wspólnocie Cała krajowa i zagraniczna polityka Rosji w XVII wieku w dużym stopniu zależała od stosunków z Polską. Okresy wojny i pokoju wpływały na gospodarkę, otoczenie społeczne i nastrój ludności. Relacje między obiema potęgami zostały ostatecznie ustalone w 1682 roku. Wiosną tego roku kraje stworzyły Wieczny Pokój. Klauzule umowy przewidywały sekcję hetmana. Rzeczpospolita Obojga Narodów odrzuciła protektorat, który istniał od dawna nad Zaporożezją. Zatwierdzono zapisy rozejmu Andrusowa. Kijów został uznany za "wieczną" część Rosji - za to Moskwa wypłacała odszkodowania w wysokości 146 tysięcy rubli. W przyszłości traktat pozwolił na powstanie antyszwedzkiej koalicji podczas wojny północnej. Również dzięki Wiecznemu Pokojem Rosja i Polska połączyły siły z resztą Europy w walce z Imperium Osmańskim. Nerchinsky Treaty Nawet w czasach Iwana Groźnego Rosja rozpoczęła kolonizację Syberii. Stopniowo odważni wieśniacy, kozacy, myśliwi i przemysłowcy posuwali się dalej na wschód. W XVII wieku dotarli do Oceanu Spokojnego. Tutaj zadaniem rosyjskiej polityki zagranicznej w XVII wieku było nawiązanie przyjaznych stosunków z Chinami. Przez długi czas granica między dwoma państwami nie była oznaczona, co doprowadziło do różnych incydentów i konfliktów. Aby powstrzymać nieporozumienia, delegacja dyplomatów na czele z Fiodorem Golovinem wyjechała na Daleki Wschód. Delegaci rosyjscy i chińscy spotkali się w Nerczyńsku. W 1689 r. Podpisali traktat, na mocy którego granica między władzami została ustanowiona wzdłuż brzegów rzeki Argun. Rosja straciła Amur i Albazin. Traktat okazał się dyplomatyczną porażką rządu Sofii Alekseevny. Krymskie wędrówki Po pojednaniu z Polską, polityka zagraniczna Rosji pod koniec XVII w. Skierowana była na Morze Czarne i Turcję. Przez długi czas kraj był nawiedzany przez najazdy chanatu krymskiego - państwa, które było w wasalnych stosunkach z Imperium Osmańskim. Kampanię przeciwko niebezpiecznemu sąsiadowi kierował książę Wasilij Golicyn - ulubieniec księżnej Sofii Aleksiejewskiej. W sumie odbyły się dwie kampanie krymskie (w 1687 i 1689). Nie odnieśli wielkiego sukcesu. Golicyn nie chwytał obcych fortec. Niemniej jednak Rosja skierowała znaczne siły Krymów i Turków, które pomogły jej europejskim sojusznikom w ogólnej walce przeciwko Ottomańczykowi. Dzięki temu Romanowowie znacznie zwiększyli swój międzynarodowy prestiż. Wycieczki do Azova Sofya Alekseevna została pozbawiona władzy przez swojego młodszego brata Piotra, który dorastał i nie chciał dzielić władzy z regentem. Młody król kontynuował sprawę Golicyna. Jego pierwsze doświadczenie wojskowe wiązało się właśnie z konfrontacją z Turcją. W 1695 i 1696 roku Peter prowadził dwie kampanie na Azov. Od drugiej próby schwytano turecką fortecę. W pobliżu monarcha zarządził założenie Taganrogu. Sukces pod wodzą Azowskiego wojewody Aleksiej Szein otrzymał tytuł generalissimusa. Tak więc dwa kierunki polityki zagranicznej Rosji w XVII wieku (południowej i "polskiej") odznaczały się sukcesami. Teraz Piotr zwrócił uwagę na Bałtyk. W 1700 roku rozpoczął wojnę północną przeciwko Szwecji, która unieśmiertelniła jego imię. Ale taka była historia XVIII wieku. Wyniki Wiek XVII dla Rosji był bogaty w wydarzenia z zakresu polityki zagranicznej (zarówno sukcesy, jak i porażki). Wynik Czas kłopotów na początku stulecia utracono wiele terytoriów, w tym wybrzeże Bałtyku i Smoleńsk. Rządząca dynastia Romanowów podjęła się korekty błędów swoich poprzedników. Specyfika rosyjskiej polityki zagranicznej w XVII wieku była taka, że ​​jej największy sukces był w polskim kierunku. Zwrócono nie tylko Smoleńsk, ale także Kijów i lewobrzeżną Ukrainę. Moskwa po raz pierwszy zaczęła kontrolować wszystkie kluczowe ziemie państwa staroruskiego. Wyniki w dwóch innych kierunkach były sprzeczne: Bałtyk i Morze Czarne. Na północy próba zemsty ze Szwecją nie powiodła się, a zadanie to spoczęło na barkach Piotra I, który wraz ze swoim krajem wkroczył w nową XVIII wiek. Ta sama sytuacja dotyczy południowych mórz. A jeśli pod koniec XVII wieku Piotr zajął Azow, to później go stracił, a zadanie ekspansji w tym regionie zostało ukończone tylko pod Catherine II. Wreszcie, wraz z pierwszymi Romanowami, trwała kolonizacja Syberii, a pierwsze kontakty z Chinami zostały ustanowione na Dalekim Wschodzie.
Inflanty przył ączone jeszcze w XVI wieku oraz, co wa żniejsze, zrzekła si ę lenna pruskiego. Pozwoliło to ksi ążętom pruskim w XVIII wieku na przekształcenie Prus w królestwo, które w krótki czasie stanie si ę pot ęgą militarn ą i ostatecznie doprowadzi do rozbiorów Rzeczypospolitej. WOJNY Z ROSJ Ą W XVII w. 1.
Wojny Rzeczypospolitej z Rosją Wojny Rzeczypospolitej z Rosją – co powinieneś wiedzieć? Najważniejsze fakty: umocnienie władzy książąt moskiewskich w Rosji (samodzierżawie) – wymarcie dynastii Rurykowiczów (wielka smuta) – poparcie Polaków dla Dymitra Samozwańca – osadzenie Dymitra na tronie rosyjskich przez polskich magnatów– zamordowanie Dymitra przez bojarów – II Dymitr i jego śmierć – interwencja Zygmunta III Wazy w Rosji – wojna z Rosją (bitwa pod Kłuszynem, zdobycie Kremla i oblężenie Smoleńska; kapitulacja załogi Kremla) – rządy Romanowów w Rosji – pokój w Polanowie (dla Polski ziemia smoleńska, czernihowska, siewierska) Ważne zagadnienia: - chaos w Rosji – przyczyny: koniec dynastii Rurykowiczów, walki o władzę, dymitriady, rywalizacja grup bojarów, powstania chłopskie; interwencja Szwecji i Polski w sprawy tego kraju; koniec: przejęcie władzy przez Romanowów - próba osadzenia na tronie rosyjskim Władysława IV – związana była z częstymi interwencjami Polski w sprawy rosyjskie; bojarzy zaproponowali Władysławowi Wazie (synowi Zygmunta III Wazy) tron carski, jednak Zygmunt nie wyraził zgody na zmianę wyznania Władysława na prawosławie, przez co plany sukcesyjne nie powiodły się - wojsko polskie – oddziały: Kozacy, Tatarzy, dragoni, rajtarzy, arkebuzerzy, husarzy, siły pancerne, piechota wybraniecka, piechota niemiecka i szkocka; w czasie wojny – zwoływanie pospolitego ruszenia (szlachta); ciężka, słynna formacja: husaria; była dobrze uzbrojona i wyszkolona (uzbrojenie: kopia, zbroja, szyszak, skrzydła, koncerz); hetmani: (dowodzili wojskami, organizowali pospolite ruszenie, zajmowali się finansami armii): Jan Karl Chodkiewicz, Stanisław Żółkiewski Ważne postacie: Iwan IV Groźny – pierwszy car całej Rosji; zapoczątkował centralne rządy w państwie rosyjskim; swoją politykę realizował za pomocą terroru i okrucieństw Dymitr Samozwaniec – protegowany polskich magnatów, awanturnik podający się za syna cara Iwana IV – Dymitra. Przekroczył granicę Rosji i został osadzony na tronie carskim, został zamordowany Ważne daty: 1609-1612 – wojna z Rosją 1610 – bitwa pod Kłuszynem (dowódca: Stefan Żółkiewski, zwycięstwo Polaków) 1634 – pokój w Polanowie Ważne pojęcia: samodzierżawie – samowładztwo; władza absolutna wielka smuta – kryzys polityczny w Rosji na początku XVII wieku dymitriada – interwencja zbrojna polskich magnatów w celu osadzenia na tronie moskiewskim pretendenta do tronu bojarzy – właściciele dóbr ziemskich na Rusi Powyższy materiał został opracowany przez Przeczytanie i zapamiętanie tych informacji ułatwi Ci zdanie klasówki. Pamiętaj, korzystanie z naszych opracowań nie zastępuje Twoich obecności w szkole, korzystania z podręczników i rozwiązywania zadań domowych.

Na południu Polska graniczyła z potężnym państwem Tureckim – Imperium Osmańskim. W XV i XVI w. Stosunki z Turkami układały się na ogół pokojowo. Jednak na początku XVII w. Doszło do wybuchu wojny. Przyczyn konfliktu było kilka. Polska i Turcja rywalizowały od dłuższego czasu o wpływy polityczne w Mołdawii.

Od początku XVII w. rywalizacja miedzy Rzeczpospolita i Szwecją miała za przedmiot nie tylko Inflanty w ramach rywalizacji o „dominium Maris Baltici”, lecz także koronę szwedzką. W 1598 r. Zygmunt Waza utrącił tę koronę, zdetronizowany przez swego stryja, protestanta Karola IX Sudermańskiego. Zapoczątkowało to trwający wiele dziesiątków lat konflikt pomiędzy dwiema liniami dynastii Wazów – protestancką w Szwecji i katolicką w Polsce. W odpowiedzi na akt detronizacji Zygmunt III Waza ogłosił inkorporację szwedzkich Inflant,, Estonii do Rzeczpospolitej obiecaną w pactach conventach w 1600 r. Karol IX zaatakował wówczas Inflanty polskie. Strona polska nie była przygotowana do wojny. Brakowało pieniędzy na zaciąg odpowiedniej liczby żołnierzy. Mimo to wojska Rzeczpospolitej, dowodzone przez Jana Zamoyskiego, Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” i Jana Karola Chodkiewicza, zatrzymały postępy wojsk szwedzkich. Ważne zwycięstwo Polacy odnieśli w 1601 r. pod Kockenhausen, gdzie dowodził hetman litewski Krzysztof Radziwiłł „Piorun” i hetman Jan Karol Chodkiewicz. Jednak szczególnie znana jest bitwa pod Kircholmem w 1605 r. przyniosła wielki sukces czterotysięcznej armii Chodkiewicza, która rozbiła trzykrotnie silniejszą armię Karola IX. W bitwie główną rolę odegrała ciężka polska jazda – husaria. W następnych latach Szwedzi wykorzystali zaangażowanie sił polskich w Rosji oraz walkę z najazdem turecko-tatarskim i dotarli do linii Dźwiny, zajmując Rygę w 1621 r. Sprzyjało im protestanckie mieszczaństwo Inflant, niechętnie odnoszące się do katolickiej szlachty w Korony i Litwy. W 1622 r. doszło do zawarcia rozejmu w Mitawie, w świetle którego Polska utraciła Inflanty po Dźwinę, wraz z Rygą. W 1626 r. wojska nowego króla Szwecji, wybitnego wodza, Gustawa II Adolfa zaatakowały również Prusy Książęce i Królewskie, zdobywając szereg miast i twierdz oraz blokując Gdańsk. Wojna o ujście Wisły stanowiła drugorzędny front ogólnoeuropejskiego konfliktu, wojny trzydziestoletniej, w której Polska oficjalnie nie brała udziału. Wtargniecie Szwedów na Pomorze i sparaliżowanie handlu zbożowego skłoniło jednak szlachtę do zgody na wysokie podatki i do wystawienia wielkiej armii. Dowodzone przez króla Zygmunta III i hetmana Stanisława Koniecpolskiego wojska odniosły liczne sukcesy, nie złamały jednak szwedzkiej piechoty, wspieranej ogniem nowoczesnej artylerii. W 1627 hetman Stanisław Koniecpolski odzyskał Puck, w 1627 r. Polacy odnieśli zwycięstwo w bitwie morskiej pod Oliwa, a w 1629 r. zwyciężyli pod Trzciną. W tej sytuacji w konflikt szwedzko-polski włączyła się dyplomacja antyhabsburskiej koalicji, zainteresowana udziałem Szwecji w wojnie na terenie Niemiec. Za pośrednictwem Francji doszło do zawarcia rozejmu między Polską a Szwecją w Starym Targu w 1629 r. Na jego mocy szwedzkie załogi pozostały w zajętych już portach pruskich, zagarniając dochody z ceł. Gdańsk, zablokowany przez najeźdźcę, miał płacić Szwecji kilkuprocentowy podatek od ceł. Z uzyskanych w Prusach dochodów Gustawa II Adolf finansował swoje działania militarne na terenie Rzeszy. Śmierć Gustawa II Adolfa w 1632 r. i porażki Szwedów w Niemczech stworzyły dogodną sytuację dla Rzeczpospolitej i nowo obranego monarchy Władysława IV. Król polski rozpoczął budowę floty wojennej, portu na Helu, nazwanego od jego imienia Władysławowem oraz warsztatów okrętowych w Pucku. Wszystko po to, aby móc stawić czoło Szwedom również na morzu. Szlachta nie chciała jednak podjąć nowego wysiłku wojennego. Tym bardziej przeciwna była ponoszeniu stałych wydatków na flotę. Sądziła, że flota wojenna posłużyć by mogła Władysławami do wzmocnienia władzy królewskiej i prób odzyskania tronu szwedzkiego. W atmosferze nie sprzyjającej planom króla komisarze polscy prowadzący rokowania ze Szwedami w Sztumskiej Wsi, zawarli w 1635 r. dwudziestosześcioletni rozejm. Zgodnie z jego postanowieniami, Szwedzi wycofali się z miast pruskich i zrezygnowali z ceł, w zamian za to utrzymali nabytki w Inflantach. Do odnowienia konfliktu ze Szwecją doszło w drugiej połowie XVII w. Król szwedzki Karol X Gustaw był zwolennikiem ofensywnej polityki bałtyckiej. Gdy w 1654 r. wybuchła wojna polsko-rosyjska monarcha szwedzki miał do wyboru dwa warianty wykorzystania sytuacji. Mógł wystąpić przeciwko Rzeczypospolitej w przymierzu Kozakami i Moskwą lub też zaatakować Rosję, groźnego dla Szwecji przeciwnika w Inflantach, stając tym samym po stronie Polski. Za uderzeniem na Rosję przemawiała jej wzrastająca potęga. Rzeczpospolita natomiast stanowiła łup znacznie łatwiejszy ze względu na konflikty wewnętrzne i wojnę na wschodzie. O takim stanie rzeczy informował Szwedów uciekinier z Polski, magnat Hieronim Radziejowski. Wskutek jego zdrady król szwedzki wiedział o istnieniu opozycji magnackiej przeciw Janowi Kazimierzowi oraz o tym, że szlachta nie jest przygotowana do wojny i że łatwo pogodzi się ze zmianą na tronie polskim. Informacje te ułatwiły Karolowi Gustawowi podjęcie decyzji o ataku na Polskę. W 1655 r. wojska szwedzkie wkroczyły do Rzeczpospolitej z Pomorza i Inflant. Wielkopolskie pospolite ruszenie wraz z dowódcami poddało się bez walki pod Ujściem w lipcu 1655 r. W następnym miesiącu hetman litewski Janusz Radziwiłł i jego brat Bogusław poddali Litwę władzy szwedzkiej, podpisując stosowna ugodę w Kiejdanach. Błyskawiczna kampania wojenna Karola Gustawa zakończyła się opanowaniem przez Szwedów Warszawy, Krakowa, choć tu przez miesiąc bronił się Stefan Czarniecki i innych ważniejszych miast i twierdz. Jan Kazimierz wraz z królową uciekł na Śląsk, a wojska koronne przeszły na stronę zwycięskiego Karola Gustawa. O dalszym rozwoju sytuacji w znacznym stopniu przesadziły czynniki wyznaniowe i ekonomiczne. Uprzywilejowane grupy społeczne, czyli magnaci, szlachta i kler, liczyły na zachowanie dotychczasowej pozycji, to jest zwolnienie z podatków, sprawowanie władzy politycznej, wolność religijną i osobistą. Tego samego oczekiwała również grupa różnowierców, która skupiła się przy dowództwie szwedzkim w nadziei na przychylną politykę wyznaniową protestanckiego najeźdźcy. Szwedzi tymczasem, po okresie respektowania umów z Polakami, przystąpili do grabienia kraju. Wymuszali od całego społeczeństwa ogromne sumy, nie oszczędzając ani kleru, ani kościołów i klasztorów. Katedra krakowska ośmiokrotnie okładana była rekwizycjami. Statki załadowane dziełami sztuki, zbiorami bibliotecznymi, meblami i kosztownościami płynęły do Szwecji. Cześć pieniędzy Szwedzi przeznaczyli na opłacenie wojsk polskich pozostających w ich służbie. Doprowadziło to rychło do wybuchu antyszwedzkiego powstanie już jesienią 1655 r. Wzięli w nim udział chłopi, szlachta i część wojsk koronnych. Bohaterska obrona klasztoru jasnogórskiego, trwająca od listopada do grudnia 1655 r., wyzwoliła religijną motywację oporu wobec Szwedów. Przyspieszyła również zawiązanie konfederacji, stawiającej sobie za cel wypędzenie Szwedów z Polski. Doszło do tego w Tyszowcach w dniu 31 grudnia 1655 r. Sukcesy partyzantki polskiej zachęciły Jana Kazimierza do powrotu do kraju w styczniu 1656 r. Po przybyciu do Lwowa król złożył w katedrze ślubowanie, w którym obiecał polepszenie sytuacji ludu. Pragnął w ten sposób zachęcić plebejuszy do masowego udziału w dalszej wojnie. W 1657 r. sytuacja skomplikowała się. Karol Gustaw wszedł bowiem w porozumienie z elektorem brandenburskim, księciem Siedmiogrodu i Kozaczyzną, proponując im udział w rozbiorze Rzeczpospolitej w zamian za pomoc zbrojną, był to traktat zawarty w Radnot w 1656 r. Terytorium polskie stało się obiektem kolejnego najazdu, tym razem siedmiogrodzkiego. Dzięki zdolnościom dowódczym regimentarza Stefana Czarnieckiego i hetmana Jerzego Lubomirskiego, który poprowadził odwetową wyprawę na Siedmiogród udało się wyprzeć Szwedów i Siedmiogrodzian z terytorium Rzeczypospolitej. Elektor brandenburski natomiast, za cenę zrzeczenia się przez Polskę zwierzchnictwa nad Prusami Książęcymi, odstąpił od sojuszu ze Szwedami. Traktatu zawarte w Welawie i Bydgoszczy w 1657 r. przyznawały brandenburskiej linii Hohenzollernów w pełni suwerenną władzę w Prusach Książęcych. Traktat pokojowy zawarto ze Szwecją w Oliwie w dniu 3 maja 1660 r. Zakończył on zmagania okresu tak zwanego „potopu”. W świetle traktatu pokojowego większość Inflant miały należeć do Szwecji, do Polski zaś jedynie południowo-wschodnia ich część wraz z tzw. Kurlandią, Szwedzi mieli zwrócić Polsce zagarnięte łupy wojenne, choć nigdy nie zrealizowano tego postanowienia, Szwedzi również mieli zagwarantować wolność handlu na Bałtyku, Jan Kazimierz zrzekł się praw do tronu w Szwecji, potwierdzono też traktaty welawsko-bydgoskie. Za utrzymanie integralności narodowej i terytorialnej zapłaciła Polska ruiną gospodarczą i osłabieniem politycznym państwa.
(1609-1619)wojna moskiewska Wojna polsko-rosyjska (1654–1667) 2000 Ze względu na unię z Litwą Polska automatycznie została wmieszana w konflikt o panowanie nad ziemiami dawnej Rusi Kijowskiej. Do chwili zawarcia Unii Lubelskiej oficjalnie były to wojny litewsko-rosyjskie, w
ronaldo1127 zapytał(a) o 09:51 Opisz przebieg wojen między Polską a Rosją. Czym ostatecznie zakończyły się wojny polsko-rosyjskie w XVII wieku.? 0 ocen | na tak 0% 0 0 Odpowiedz Odpowiedzi blocked odpowiedział(a) o 10:17 -zniszczenie ziem Rzeczpospolitej,-utrata wschodnich województw,-wzrost znaczenia Rosji, która po okresie "wielkiej smuty" stawała się groźnym przeciwnikiem Rzeczpospolitej 5 0 Uważasz, że ktoś się myli? lub
W XVII w. Rzeczpospolita niemal wciąż znajdowała się w stanie wojny z którymś ze swoich sąsiadów. Potop szwedzki przerwał okres świetności Warszawy, przyczynił się do spadku znaczenia Krakowa, osłabienia Torunia i Gdańska. Wojna dała się również we znaki ludności mieszkającej na wschodzie oraz południu Rzeczypospolitej.
Redakcja O nas Skład redakcji Regulamin Polityka prywatności Kontakt Współpraca Dołącz do nas Zasady publikacji Zasady pisania recenzji Praktyki Reklama Jak uzyskać patronat? Wesprzyj nas! Redakcja O nas Skład redakcji Regulamin Polityka prywatności Kontakt Współpraca Dołącz do nas Zasady publikacji Zasady pisania recenzji Praktyki Reklama Jak uzyskać patronat? Wesprzyj nas! Historia w zasięgu ręki Strona główna Wydarzenia Rekonstrukcje Konferencje Wystawy Inne Publicystyka Felietony Turystyka historyczna Biografie Wywiady Reportaże i relacje Inne Artykuły Starożytność Średniowiecze Nowożytność Historia XIX wieku I wojna światowa i okres międzywojenny II Rzeczpospolita II wojna światowa Dzieje najnowsze Historia sztuki Inne Sarmatikon Sztuka wojenna Kultura Polityka Gospodarka Biografie Społeczeństwo Publicystyka Ogólne Projekty Konkursy Patronaty Inne Recenzje Książki Film Wystawy Inne Ciekawostki Multimedia Strona główna Wydarzenia Rekonstrukcje Konferencje Wystawy Inne Publicystyka Felietony Turystyka historyczna Biografie Wywiady Reportaże i relacje Inne Artykuły Starożytność Średniowiecze Nowożytność Historia XIX wieku I wojna światowa i okres międzywojenny II Rzeczpospolita II wojna światowa Dzieje najnowsze Historia sztuki Inne Sarmatikon Sztuka wojenna Kultura Polityka Gospodarka Biografie Społeczeństwo Publicystyka Ogólne Projekty Konkursy Patronaty Inne Recenzje Książki Film Wystawy Inne Ciekawostki Multimedia Breaking News Nothing Found It seems that we can’t find what you’re looking for. Perhaps searching can help.
W latach 1672-1676 roku dochodzi do wojny z Turcją, co kończy się utratą Podola z Kamieńcem Podolskim (Podole uda się odzyskać dopiero w 1699 r.). Rozejm w Żórawnie (1676) kończy ten etap wojen polsko-tureckich, których kontynuacją będzie później odsiecz wiedeńska (1683) i bezproduktywny udział Rzeczypospolitej w sojuszu tzw.
Wojny polsko-rosyjskie 1604-1634 Po śmierci Iwana IV Groźnego w 1584 roku władzę w Moskwie przejmuje chory umysłowo Fiodor, który umiera bezpotomnie w 1598 roku (wygasa dynastia Rurykowiczów). W latach 1598-1613 w Rosji trwa tzw. „Wielka Smuta”. W 1591 roku w Ugliczu ginie w klasztorze Dymitr, na czele komisji staje Wasyl Szujski i ogłasza że Dymitr sam się zabił (rola Borysa Godunowa). W 1603 roku nieoczekiwanie pojawia się człowiek podający się za Dymitra. Interesują się nim polskie i spolszczone rody magnatów ( rody Wiśniowieckich i Mniszchów). Na zasadzie „obiecać wszystko – wszystkim” Dymitr Samozwaniec obiecuje Zygmuntowi III katolicyzację Rosji. Sejm nie zgadza się na ingerencję w wewnętrzne sprawy Rosji, stojąc na stanowisku, iż poparcie króla Polski dla Dymitra jest jego prywatną sprawą. W latach 1604-1606 W Rosji trwają spory o tron. Samozwańca podającego się za syna Iwana IV – Dymitra - popierają zbiegli chłopi rosyjscy. W 1605 roku trwają walki pomiędzy prywatnymi wojskami Dymitra a oddziałami cara Borysa Godunowa. Śmierć tego ostatniego umożliwia Samozwańcowi uzyskanie carskiego tronu (per procura poślubia Marynę Mniszchównę córkę magnata Jerzego Mniszecha, wojewody sandomierskiego) i wkroczenie do Moskwy (tzw. pierwsza dymitriada – wyprawa Dymitra do Moskwy). W 1606 roku przeciwko Dymitrowi i Polakom wybucha powstanie, które prowadzi do obalenia cara i jego zamordowania. Nowym władcą Moskwy zostaje obrany Wasyl Szujski (ogłasza, że Dymitr przebił się nożem). Nowy car musi się zmagać z powstaniem chłopskim i kolejną polską interwencją. W 1607 roku dochodzi do drugiej dymitriady. Maryna Mniszchówna oświadcza, ze osoba podająca się za Dymitra to jej mąż (dwukrotnie już ocalały). Kolejnego Samozwańca popierają magnaci Rzeczpospolitej i awanturnicy. W 1608 roku Szujski zawiera rozejm z Polską (powstrzymanie działań wojennych na trzy lata), zaś rok później zawiera traktat ze Szwedami, rozpoczynając wypieranie Dymitra. Konflikty polsko-rosyjskie 1609-1634 W 1609 roku Rosja i Szwecja podpisują sojuszniczy układ, co Zygmunt III wykorzystuje jako pretekst do rozpoczęcia wojny. Armia polska pod wodzą króla rozpoczyna oblężenie Smoleńska (zostaje zdobyty wiosną 1611 roku). 4 lipca 1610 roku pod Kłuszynem wojska Stanisława Żółkiewskiego (7,5 tysiąca) rozbijają armię szwedzko-rosyjską (35 tysięcy wojsk), wykorzystując ruchliwość polskiej kawalerii. Po zajęciu Moskwy przez Żółkiewskiego dochodzi do zawarcia układu z bojarami ruskimi, którzy na władcę wybierają Władysława Wazę, jego koronacji sprzeciwia się jednak Zygmunt III (liczył na tron dla siebie, zwlekał z wysłaniem piętnastoletniego syna do Moskwy). Szujski zostaje zdjęty z urzędu, a II Dymitr Samozwaniec zamordowany. Powstanie kierowane przez bojarów i mieszczan rosyjskich na jesieni 1612 roku opanowało Moskwę, a odsiecz Chodkiewicza została odparta. Polska załoga na Kremlu kapituluje. W 1613 roku carem Rosji zostaje bohater narodowy Michał Romanow (dynastia Romanowów rządzić będzie Rosją do 1917 roku), który skutecznie odpiera ataki szwedzkie i polskie. Następuje tym samym koniec Wielkiej Smuty. W latach 1617-1618 wojska polskie ponownie docierają pod Moskwę, jednak nie zdobywają miasta. Rozejm zawarty na czternaście lat w styczniu 1619 roku między Polską a Rosją w Dywilinie zakładał przyłączenie do Polski ziemi smoleńskiej, siewierskiej i czernihowskiej (granice Litwy z XV wieku). Po śmierci Zygmunta III Wazy Rosja podejmuje próbę zdobycia Smoleńska (1632). Polacy pod wodzą Władysława IV i hetmana Krzysztofa Radziwiłła przeprowadzają kontrofensywę i uderzają w kierunku Moskwy, jednak nie udaje się im zająć miasta. W 1634 roku zostaje podpisany pokój w Polanowie. Pokój w Polanowie potwierdzał zasady podpisane w Dywilinie, dodatkowo Władysław IV zrezygnował z pretensji do korony rosyjskiej. Wojny polsko-rosyjskie 1654-1686 Rosja wmieszała się w sprawy Rzeczpospolitej w trzecim etapie powstania Chmielnickiego. W 1654 roku zawarto ugodę perejasławską – pomiędzy poselstwem rosyjskim a radą kozacką dotyczącą przyłączenia Ukrainy naddnieprzańskiej do Rosji i poddaniu kozaczyzny zwierzchnictwu cara. Armia rosyjska w 1654 roku uderza na Rzeczpospolitą w dwóch kierunkach – na terenie Ukrainy i na północy. Rosjanie w 1655 roku wkroczyli na Litwę, zajmując Smoleńsk, Wilno i Grodno. Mimo sukcesu wojsk polskich pod Ochwatowem i przymierzu z Tatarami w 1655 roku ofensywa rosyjsko-kozacka dociera do Puław. Klęska Chmielnickiego pod Jezierną powoduje uznanie przez hetmana polskiego zwierzchnictwa. Wobec ataku szwedzkiego na Polskę Rosja godzi się na zawieszenie broni. Na mocy rozejmu z Niemieży pomiędzy Polską i Rosją, Rosja atakuje posiadłości szwedzkie w Inflantach, by nie dopuścić do wzmocnienia Szwecji w basenie Morza Bałtyckiego. Po obaleniu hetmana kozackiego Jana Wyhowskiego w 1660 roku wojska rosyjskie atakują Ukrainę co prowadzi do wybuchu kolejnej wojny polsko-rosyjskiej. Dowodzący armią polską hetman Jerzy Lubomirski odnosi zwycięstwa w bitwach pod Połonką, odzyskując w kolejnym roku całą Litwę właściwą z Wilnem. Z kolei na południu wojska dowodzone przez Stanisława Potockiego i Jerzego Lubomirskiego obległy armie rosyjską pod Cudnowem (1660), zaś wojska kozackie dowodzone przez Jerzego Chmielnickiego zostały rozbite przez Lubomirskiego pod Słobodyszczami i zmuszone do uznania zwierzchnictwa króla polskiego. 30 stycznia 1667 roku w Andruszowie zostaje zawarty rozejm. Rosja zatrzymuje dla siebie ziemię smoleńską oraz czernichowsko-siewierską, a także ziemie ukraińskie na lewym brzegu Dniepru i Kijów z przyległym okręgiem. Przewidziano ligę obronną polsko-rosyjską przeciw Turcji i Tatarom. Podpisanie rozejmu kończyło ekspansję szlacheckiej Rzeczpospolitej na wschód. 1 maja 1686 roku zostaje podpisany traktat pokojowy Grzymułtowskiego. W imieniu Rzeczpospolitej występuje wojewoda poznański Krzysztof Grzymułtowski. Traktat zatwierdzał na stałe warunki rozejmu z Andruszowa. Gwarantował również Rosji prawo do opieki nad prawosławiem w Rzeczpospolitej, a także potwierdzał przymierze Polski i Rosji przeciw Tatarom i Turkom. Dowiedz się więcej Komentarze artykuł / utwór: Wojny polsko-rosyjskie (do 1686 roku)Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)
\n\n wojny polsko rosyjskie w xvii wieku notatka
Przejdź do cennika. Wojna trzydziestoletnia toczyła się w latach 1618–1648. Przyczyny wojny trzydziestoletniej: konflikt między katolikami i protestantami, rywalizacja francusko-habsburska. Okresy wojny trzydziestoletniej: czeski, duński, szwedzki i francuski. Pokój westfalski kończący wojnę trzydziestoletnią podpisano w 1648 r.
O PORTALU Portal to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy. Więcej Polska w XX wieku Epoka nowożytna AKTUALIZACJA: PUBLIKACJA: Książka „Wojny polsko-rosyjskie” Na kartach tej książki przewijają się wodzowie i władcy, ale również jeńcy i ludność ziem, przez które przetaczały się wojenne nawałnice - pisze o swojej najnowszej książce historyk wojskowości, redaktor „Mówią wieki” Tomasz Bohun. „Wojny polsko-rosyjskie” są pierwszym tytułem w planowanej na około dwadzieścia tomów serii przybliżającej wszystkie konflikty zbrojne w polskiej historii. Według autorów mają one być „syntezą polskiej walki zbrojnej”. W pierwszym tomie serii, historyk i redaktor „Mówią wieki” Tomasz Bohun przybliża dzieje wszystkich polsko-rosyjskich starć w ciągu minionych ponad pięciuset lat. „Przegląd kluczowych konfliktów i bitew polsko-rosyjskich zawiera nie tylko ich dzieje militarne, ważną jego część stanowią także ich następstwa – polityczne i społeczne” – podkreśla autor. Tym samym „Wojny polsko-rosyjskie” mogą zainteresować nie tylko licznych pasjonatów dziejów wojskowości, ale również wszystkich miłośników polskiej historii. Jak przypomina autor konflikty, polsko-rosyjskie determinowały historię obu narodów i dużej części Europy. „Wojny Rzeczypospolitej z państwem moskiewskim, a następnie Rosją, były jednymi z najważniejszych konfliktów zbrojnych i politycznych w dziejach Europy czasów nowożytnych i najnowszych” – pisze Tomasz Bohun. Autor zarysowuje nie tylko przebieg konfliktów i ich bezpośrednie przyczyny, ale również zmieniające się uwarunkowania społeczne i ideowe. Te ostatnie są szczególnie istotne dla zrozumienia polityki Moskwy wobec wschodnich ziem Rzeczypospolitej. Początek konfliktów polsko-litewsko-rosyjskich zbiegł się z ukształtowaniem w Moskwie dwóch niebezpiecznych dla Rzeczypospolitej idei – „trzeciego Rzymu” i „zbierania ziem ruskich”. Stanowiły one swoiste „paliwo” dla wysiłków wojennych Moskwy przez cały wiek XVII, aż do ostatecznego zwycięstwa Rosji w rywalizacji o dominację w tej części Europy. W tym kontekście Bohun przybliża również dawne metody walki propagandowej. Szczególnym celem ataków był Iwan Groźny, któremu przypisywano niskie, jak na władcę, pochodzenie. „Urodził się z księżnej Glińskiej [Heleny, żony Wasyla III], a książę Gliński [Michaił, brat Heleny] był zdrajcą króla polskiego, a Glińscy, książęta służą polskiemu królowi i teraz” - stwierdzał autor jednego z pism z okresu wojny smoleńskiej toczonej w latach 1633-1634. Walka o rząd dusz na wschodzie toczyła się więc nie tylko na polach bitew. Książka nie pomija również najciemniejszych kart w stosunkach obu krajów. Perspektywa ograniczona do okresu minionych dwustu lat sprawia, że w pamięci historycznej obu krajów funkcjonują obrazy zbrodni, takich jak rzeź Pragi czy zbrodnia katyńska. Cytowane przez autora źródła z czasów wojen XVI i XVII w. przypominają, że w świadomości ówczesnych podobną do wspomnianych wyżej przykładów zbrodni, odgrywały inne, szokujące przypadki brutalności wojsk obu stron konfliktów. „Jeden z dostojników kościelnych w liście do doradcy cesarskiego Scheppera napisał, że w egzekucjach przed namiotem Tarnowskiego zamordowano 1400 bojarów. To rzeź bez precedensu w dotychczasowej historii oręża polskiego, tym bardziej że Tarnowski był renesansowym wodzem-intelektualistą. Podobno krwawe widma śniły mu się po nocach do końca życia” – pisze autor o wydarzeniach z lipca 1535 r. w zdobytym przez wojska hetmana Jana Tarnowskiego Starodubie na Siewierszczyźnie. Równie przerażająca była skala zbrodni Moskwy po odbiciu z rąk polskich Kremla. „Gdy Kreml i Kitajgorod opuszczali słaniający się z wyczerpania żołnierze, okazało się, że głowy mieli ocalić tylko ci, którzy dostali się pod opiekę znaczniejszych dowódców moskiewskich. Nad masą prostego żołnierstwa roztoczyli natomiast opiekę żądni odwetu za spalenie czczonej religijnym kultem stolicy Dońcy i pospolitacy; najwięcej szczęścia mieli ci z jeńców, których wytracono od razu” – pisze autor o dramacie polskich jeńców po kapitulacji w listopadzie 1612 r. Tomasz Bohun pisze również o tym w jaki sposób możliwości techniczne i uwarunkowania naturalne determinowały przebieg i rezultat wojen. Tak jak w wypadku wielu innych wojen w historii Rosji o jej zwycięstwie współdecydował klimat i niezmierzone odległości. „O Jezus! Toć haniebne zimno, mróz jakiś z wiatrem niemiłosierny. Jam w Polsce takiego nie cierpiał” – pisał jeden z oblegających Psków zimą 1582 r. Wielkie, choć niedecydujące o losach wojen, żniwo zbierały również choroby. „Ironią losu jest, że właśnie lata 1827–1831 były najcięższymi dla armii rosyjskiej aż do wybuchu wojny krymskiej. Jej straty bojowe wyniosły wtedy prawie 44 tys. żołnierzy. Tylko w 1829 roku z powodu epidemii zmarło ok. 90 tys. żołnierzy, a w 1831 aż 114 tys. − jedną siódmą stanu osobowego carskiej armii” – stwierdza autor opisując epidemię cholery w okresie Powstania Listopadowego. Autor analizuje postawy dowódców i ich filozofie prowadzenia wojen. Jest również krytyczny wobec wielu popularnych funkcjonujących w pamięci historycznej mitów. Jednym z nich jest przekonanie o wybitnych umiejętnościach dowodzącego ofensywą na Warszawę w sierpniu 1920 r. Michaiła Tuchaczewskiego. Jak przypomina autor, sam Lew Trocki oceniał strategię Tuchaczewskiego jako awanturniczą. „Jak wykorzystać liczebność wojsk, żeby wyzyskać maksimum siły uderzenia? Odpowiedź jest jedna ‒ zaatakować wszystkimi wojskami, nie pozostawiając w rezerwie ani jednego bagnetu” – pisał 26-letni oficer opisując swoje metody dowodzenia w walkach z armiami białych generałów. Istotnym uzupełnieniem narracji są liczne mapy pól bitewnych przybliżające przebieg najważniejszych batalii w dziejach wojen ze wschodnim sąsiadem. Znany z kart miesięcznika „Mówią wieki” rysownik Marek Szyszko swoimi ilustracjami przybliża umundurowanie formacji walczących na przestrzeni stuleci oraz najważniejsze elementy rynsztunku bojowego. Książka Tomasza Bohuna „Wojny polsko-rosyjskie” ukazała się nakładem Oficyny Wydawniczej „Mówią wieki” w serii „Wojny Polaków”. Michał Szukała (PAP) COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. NAJNOWSZE Powstanie Warszawskie. Rzeź Ochoty Senat uczcił 85. rocznicę Wielkiego Strajku Chłopskiego Zwycięzcy Konkursów Chopinowskich na Festiwalu w Dusznikach-Zdroju K. Zyskowska: miłość Baczyńskich to materiał na hollywoodzką fabułę Obchody 122. rocznicy Bitwy Warszawskiej odbędą się w dniach 13-15 sierpnia w Warszawie, Ossowie i Radzyminie Newsletter Oświadczam, że wyrażam zgodę oraz upoważniam Muzeum Historii Polski, ul. Mokotowska 33/35, W-wa (dalej MHP) jako Administratora danych osobowych oraz wszelkie podmioty działające na rzecz lub zlecenie MHP do przetwarzania moich danych osob. (e-mail) w zakresie i celach niezbędnych do otrzymywania newslettera od dnia wyrażenia tej zgody do jej odwołania. Jestem świadomy/a, że mam prawo w dowolnym momencie odwołać zgodę oraz że odwołanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody udzielonej przed jej wycofaniem. Jestem też świadomy/a, że przysługuje mi prawo dostępu do moich danych, do ich sprostowania, do ograniczenia przetwarzania, do przenoszenia danych, do sprzeciwu wobec przetwarzania. COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Wojny z Turcją (wiek XVII) (NE kl 6) Przyczyny wojen polsko-tureckich w XVII w. imperium osmańskie jasyr janczar bitwa pod Cecorą hetman Stanisław Żółkiewski Jan Karol Chodkiewicz oblężenie Chocimia Jan III Sobieski twierdza w Kamieńcu Podolskim traktat pokojowy w Buczaczu haracz Wiedeń wezy
WOJNY Z ROSJĄ Pod koniec XVI wieku w Rosji władzę przejmuje Borys Godunow,który prawdopodobnie wydaje rozkaz zgładzenie najmłodszego syna Iwana IV Groźnego Dymitra. Z czasem na dworach polskich możnowładców zaczynają pojawiać się ludzie podający się za cudownie ocalałego Dymitra. Pomoc polska spowodowała że na tronie carskim został osadzony Dymitr Samozwaniec. Jego rządy nie uzyskały poparcia ludności i został po nim obejmuje Wasyl roku 1609 polskie oddziały ruszają na Moskwę. Stanisław Żółkiewski w bitwie pod Kłuszynem (1610) pokonuje wojska rosyjskie i przez dwa lata Polacy rządzą na Kremlu . Kres wojnom z Rosją kładzie pokój w Polanowie w 1634 kozaków na ziemie tureckie stały się przyczyna wojny z Turkami. W 1620 Polacy przegrywają bitwę pod Cecora w której ginie Stanisław Żółkiewski , w następnym roku pod Chocimiem Jan Karol Chodkiewicz zatrzymuje najazd turecki.
Stosunki polsko-szwedzkie, polsko-tureckie i polsko- rosyjskie w 17 wieku Potrzebuję wszystkie konflikty z tymi państwami w 17 wieku, bitwy, ich daty, ich dowódców, i rozejmy. Przydałyby się też postanowienia tych rozejmów.
zapytał(a) o 20:43 Wypisz wojny polsko - rosyjskie w XVII w. ? Jakie są? Najkaa : ) To pytanie ma już najlepszą odpowiedź, jeśli znasz lepszą możesz ją dodać 1 ocena Najlepsza odp: 100% Najlepsza odpowiedź blocked odpowiedział(a) o 21:52: Pierwsze starcie Polski z Rosją dotyczyło dominacji na terenie Inflant, na które to w roku 1558 uderzył rosyjski car Iwan IV. Wówczas ostatni już wielki mistrz Zakonu Kawalerów Mieczowych, oddał Inflanty w roku 1561 w opiekę Polsce i Litwie. Wojnę z Rosją prowadził król Zygmunt III August, a później Stefan Batory. Ten ostatni uderzył bezpośrednio na Moskwę oraz zdobył Wielkie Łuki, Płock a także szereg innych twierdz i miast. Wojnę ową zakończył podpisany w roku 1582 rozejm w Jamie Zapolskim. W myśl którego moskiewskie załogi opuściły grody w Inflantach, zaś Rzeczpospolita uzyskała zarówno ziemię płocką jak i wybrzeże Morza chwilą śmierci Iwana IV Groźnego nastały w Rosji wojny domowe. Car miał dwóch synów: Fiodora, panował on jako car, lecz bardzo krótko; oraz Dymitra, który to nie mógł objąć władzy po swym bracie ponieważ zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach w roku 1591. Podczas kryzysu oraz bezkrólewia, pojawił się w Rzeczpospolitej tak zwany Dymitr Samozwaniec. Ów awanturnik twierdził, że jest drugim z synów Iwana Groźnego, dlatego takie zyskał sobie przezwisko. Samozwańca popierali król, magnaci oraz jezuici, którzy to wierzyli, iż dzięki zwycięstwu na Moskwie, Kościół katolicki zastąpi prawosławny. W 1605roku Dymitr przekroczył granicę rosyjską a następnie razem z polskim wojskiem udał się w kierunku Moskwy. Szybko dostał się do carskiej stolicy i objął tron. Jednak nie panował zbyt długo. Ten niby "sukces" Dymitra szybko zamienił się w dotkliwą porażkę kiedy wybuchło w Moskwie powstanie przeciwko niemu. W niedługim czasie po swym koronowaniu na rosyjskiego cara został on zamordowany przez swoich zamordowaniu Samozwańca carem zostaje Wasyl, rosyjski bojar. Początkowo popierał on Dymitra, ale wkrótce stał na czele zorganizowanego przeciwko niemu panowania Szujskiego, cały czas w Rosji wybuchały spory oraz kłótnie pomiędzy bojarami i średnią szlachtą. Niepokoje oraz zamieszki nią targały. Mieszkańcy wcale się nie czuli bezpiecznie i żądali aby jak najszybciej rozstrzygnąć te zupełnie bezsensowne spory. Wielu się wydawał, iż z krańca owej przepaści uratować Rosję może tylko jakaś wyjątkowo silna dynastia. Pośród jednak ogólnego zamętu oraz zawiści nie było prawdopodobne, żeby takowa dynastia wyjść mogła z moskiewskiego narodu. Wobec tego Polska wystąpiła natychmiast z zamiarem zakończenia rozruchów a na rosyjskim tronie osadzenia panującej już w Polsce dynastii tamtym czasie pojawił się w Rzeczpospolitej następny awanturnik, który podawał się za ocalałego cudem Dymitra. Podobno nawet, tożsamość owego człowieka potwierdziła żona Dymitra - Maryna. Ponownie poparła go część polskiej magnaterii. Wówczas to, zaniepokojony car zwrócił się o pomoc do Szwecji. Szwecja zgodziła się a następnie została sojusznikiem carskiej Rosji. Ruch ten zmobilizował Rzeczpospolitą do zbrojnej interwencji, dotąd niezaangażowanej formalnie w ów konflikt. Król Polski w wojnie z Rosją, jak również ze Szwecją upatrywał możliwość odzyskania tronu szwedzkiego. Plany króla Zygmunta III Wazy poparł o dziwo papież oraz duchowieństwo. Dosyć uboga, średnia szlachta przyłączyła się chętnie do tej wyprawy, ponieważ myślała, iż właśnie dzięki niej uzyska bogactwo oraz nowe roku 1610, a dokładniej w lipcu, polskie siły przekroczyły granicę rosyjską. Następnie obległy oraz zdobyły Smoleńsk. To miasto broniło się bardzo mocno jednak polskie wojsko po kilkutygodniowym oblężeniu wkroczyło do niego. Mogło tego dokonać przede wszystkim za sprawą wspaniałego dowódcy czyli Stanisława Żółkiewskiego. Był to znakomity strateg. To właśnie pod jego dowództwem wojsko polskie doszczętnie rozgromiło przeszło czterokrotnie liczniejsze rosyjsko-szwedzkie wojska w bitwie z 1610 roku pod Kłuszynem. Stanisław Żółkiewski również przeprowadził elekcję syna Zygmunta III królewicza latach 1617-1618, odbyła się wyprawa Władysława na Moskwę. Rosyjscy bojarowie zrzucili z tronu Szujskiego a wybrali carem królewicza Władysława. Postawili jednakże warunek, że będą mogli zachować swoją religię. Król Zygmunt III Waza, któremu bardzo zależało na przejściu Rosji na katolicyzm, nie podpisał traktatu. Fakt ten spowodował powstanie przeciwko cara zdobył wówczas Michał Fiodorowicz - Romanow. Podczas jego panowania nastały w Rosji "wielkie czasy", zaś dynastia Romanowów stała się ostatnią carską dynastią w Rosji, która rządziła aż do I wojny próby polskich najazdów zakończyły się niestety niepowodzeniem, dlatego też polsko - rosyjskie wojny zakończyły się w Dywilnie podpisaniem rozejmu w 1619 roku. W myśl którego Polska objęła swym panowaniem Smoleńszczyznę, jak również ziemię czernihowską oraz siewierską. Jesienią roku 1632, po śmierci króla Zygmunta III, Rosja zachęcona przez szwedzkiego króla, zajęła miasta polskie leżące na polsko-rosyjskim pograniczu. Następnie oblegała leżący nad górnym Dnieprem Smoleńsk, będący twierdzą, która dotąd strzegła bezpieczeństwa na wschodniej granicy Rzeczpospolitej. Car Michał Romanow, dostrzegając słabość państwa polskiego, liczył, iż przedłuży się elekcja kolejnego władcy co uniemożliwi Polakom odpowiednio skuteczną obronę. Jednak w momencie zagrożenia państwa, polska szlachta wykazała się na tyle rozwagą, że pierwszy raz (i niestety ostatnich) miała miejsce zgodna elekcja i królem wybrano syna zmarłego władcy, ta doszczętnie przekreśliła moskiewskie plany - nowy władca prawie natychmiast ruszył na odsiecz obleganej smoleńskiej twierdzy. Po 9 długich miesiącach Smoleńsk wreszcie został odzyskany, zaś dowódca rosyjskiej armii, gen. Michał Szein, zmuszony został podpisać kapitulację. Dnia 14 czerwca roku 1634 nad rzeką Polanówką, został zawarty wieczysty pokój z Rosją (odtąd nazywany pokojem polanowskim). Zostały wówczas potwierdzone terytorialne warunki rozejmu dywilińskiego, zaś Władysław IV zrzekł się za cenę 20 tysięcy rubli swoich pretensji do carskiej taki sposób skończył się kolejny już etap XVII-wiecznych zmagań polsko-rosyjskich. Polska co prawda nie utraciła żadnych terytoriów, jednak jej władca został pozbawiony ostatnich praw jakie mógł rościć do moskiewskiego tronu. Potwierdzało to fakt, iż Polska pomału stawała się coraz słabszym polsko-rosyjski konflikt był nierozerwalnie związany z tzw. sprawą kozacką. Od wieku XV Kozacy skupiali się na tzw. Nadnieprzu, a w znacznej części pochodzili z obszarów Rzeczypospolitej. Podlegali polskiemu królowi, który to starał się jak najlepiej wykorzystać Kozaków w celu zabezpieczenia południowo-wschodnich krańców kraju. W związku z tym część Kozaków została wzięta na polski żołd ( byli to tzw. Kozacy rejestrowi), zaś pozostałych traktowano niczym pańszczyźnianych chłopów. Liczba rejestrowych Kozaków co jakiś czas ulegała powiększeniu, nigdy jednak nie obejmowała wszystkich Kozaków. Stało się to powodem nieustannego wybuchania powstań kozackich. Największe z nich wybuchło w roku 1648 pod przywództwem Bohdana upływie trzech latach bojów, w trakcie których zwycięska szala przechylała się raz na jedna raz na drugą ze stron oraz podpisaniu we wrześniu roku 1651 niekorzystnej dla samych Kozaków tzw. ugody w Białej Cerkwi, Bohdan Chmielnicki nawiązał pewne kontakty z Rosją. Właściwie te rozmowy zostały już rozpoczęte w roku 1650, jednak dopiero kiedy się okazało, iż koncepcja stworzenia federacji, w jakiej Ukraina uzyskałaby pozycję równą zarówno Polsce jak i Litwie nie jest realna, uległy znacznemu porozumienie zostało zawarte dnia 8 stycznia roku 1654. Zawarciu tej ugody towarzyszyły pewne przejściowe trudności, ale ostatecznie w Perejesławiu, w czasie tajnej rady Kozacy oddali się pod rosyjski protektorat. Równocześnie na mocy aktu jednostronnego cara Aleksego Michajłowicza zostali jego poddanymi. Car powiększył również do 60 tysięcy rejestr kozacki oraz potwierdził dawne kozackie przywileje. Dla Polski ta ugoda mogła tylko jedno oznaczać - początek następnego konfliktu z Moskwą. Przedmiotem jego tym razem miała być rosyjski chyba również to rozumiał, ponieważ już w maju roku 1654 wyruszył ze swoją armią na Smoleńsk, zdobywając po drodze praktycznie bez walk sporo twierdz. Zaś na Ukrainę w tym samym czasie najechała druga rosyjska armia. Sytuacja Rzeczpospolitej stawała się z dnia na dzień coraz trudniejsza. Zjednoczone kozacko-rosyjskie siły zdobyły Połock, Smoleńsk, Witebsk oraz Mohynów, zaś Wilno, Grodno oraz Mińsk doszczętnie spustoszyły. Nie wiadomo, w jaki sposób zakończyłby się ów marsz carskiej armii, gdyby nie szwedzki najazd na Polskę z roku 1655. Fakt ten wywołał bowiem spore zaniepokojenie rosyjskiego cara, który 3 listopada 1656 roku zawarł z Rzeczpospolitą rozejm. Obie strony w Niemieży zobowiązywały się do wojskowej współpracy przeciwko Szwecji. A ponadto w przeciągu roku sam car Aleksy Michajłowicz zostać miał następcą polskiego króla Jana sytuacja bardzo zaniepokoiła Chmielnickiego. Jednak wkrótce on zmarł, zaś jego następca niejaki Iwan Wyhowski zaczął szukać porozumienia z Rzeczpospolitą. Doprowadziło to 16 września 1658 roku do zawarcia umowy w Hadziaczu, która przewidywała stworzenie Księstwa Ruskiego, jakie to miało wejść obok Polski oraz Litwy w skład Rzeczypospolitej Trojga Narodów. Ugoda ta jednak została przez Kozaków odrzucona, zaś Wyhowski praktycznie natychmiast utracił swoją pozycję - miejsce jego zajął syn Chmielnickiego, Jan. Prawie równocześnie poddał on Ukrainę carskiej skutek tych wydarzeń w październiku roku 1658 Rosja zerwała zawarty wcześniej z Polską rozejm. Co prawda Polakom udało się wyprzeć rosyjską armię ze Żmudzi, ale już z początkiem roku 1659 Rosjanom udało się opanować Litwę, podeszli aż na Podlasie. Polskie wojska w czerwcu roku 1660, którymi dowodził Stefan Czarniecki i Paweł Sapieha ruszyły w kierunku Litwy, gdzie pokonały pod Połonką Rosjan. Pozwoliło to opanować niemal całą Białoruś. Stało się to przełomowym momentem walk polsko-rosyjskich o Ukrainę. W październiku 1660 roku armia generała Szeremietiewa zmuszona została do kapitulacji, zaś jej dowódca musiał podpisać ugodę pod Cudnowem, w jakiej zobowiązywał się oddać Ukrainę z Kijowem a także jakiś czas walki ustały. Jednak król Jan Kazimierz w sierpniu roku 1663 podjął decyzję dotyczącą wyprawy na Moskwę. Niestety ta wyprawa się nie powiodła, pomimo zaangażowania sił tak litewskich, tatarskich jak i kozackich. Dlatego w marcu 1664 roku Jan Kazimierz nakazał cały ów czas trwały na Ukrainie wewnętrzne walki, które doprowadziły do podzielenia Ukrainy na Prawobrzeżną, podlegającą Polsce oraz Lewobrzeżną, uznającą zwierzchność układ rozejmowy usankcjonował sytuację na terenie Ukrainy. Tym samym zakończył kolejny, już ostatni, etap walk między Polską i Rosją w wieku XVII. Układ ten podpisano w Andruszowie, dnia 30 stycznia 1667 roku, miał on obowiązywać aż do momentu podpisania pokoju. Zgodnie z postanowieniami układu Rosja zatrzymywała Ukrainę lewobrzeżną oraz Kijów na okres 2 lat. Zaporoże natomiast miało się stać polsko-rosyjskim kondominium. Rzeczpospolita zrzekała się ziemi siwierskiej, smoleńskiej oraz czernihowskiej, a odzyskała województwa połockie i witebskie a także część Inflant. Rozejm ten dla Polski oznaczał koniec przewagi jej na Wschodzie, zaś dla państwa moskiewskiego stał się zapowiedzią przyszłej potęgi. W roku 1670 rozejm andruszowski został potwierdzony. Ale kiedy Jan Sobieski próbował po upływie wyznaczonego terminu, przejąć Kijów, napotkał zdecydowany sprzeciw wcześniej, gdyż 4 grudnia 1667 roku Polska oraz Rosja podpisały pewien traktat dotyczący współdziałania przeciwko Turcji oraz Tatarom, wytyczenia granicy oraz odszkodowania dla polskiej szlachty usuniętej z terenów zajętych przez Rosjan. Podobny traktat został zawarty 9 kwietnia 1672 roku. Wówczas Polska zyskała obietnicę dywersyjnej akcji Kałmuków oraz Kozaków dońskich (którzy to podlegali władzy rosyjskiego cara) w wypadku konfliktu zbrojnego z Turcją. Zaś 17 sierpnia 1678 roku obydwa kraje zawarły układ dotyczący przedłużenia andruszowskiego rozejmu na kolejne 13 lat. Wówczas car zwrócił niewielkie terytoria oraz obiecał zapłacić 200 tysięcy rubli (było to około 1 mln zł). Wszelkie sporne kwestie miały zostać rozpatrzone przez powołaną specjalną Polacy nie mieli najmniejszego zamiaru rezygnować z ukraińskich terenów. W 1682 roku król Jan III Sobieski, zamierzając wykorzystać zaistniałą po zgonie cara Fiodora III sytuację w Moskwie, podjął próbę przejęcia Ukrainy. Uważał on, iż przy pomocy dyplomatycznej akcji na Zaporożu oraz w ziemi smoleńskiej zdoła nakłonić atamana niejakiego Grzegorza Jeremiejewa do przejścia z powrotem pod władzę polskiego króla. Jednak próba takowa okazała się całkowicie nieudana a lewobrzeżna Ukraina nadal pozostała pod zwierzchnictwem te ostatecznie zakończyły polsko-rosyjskie konflikty zbrojne w XVII wieku. Natomiast rozpoczęły się pokojowe rokowania, które prowadził wojewoda poznański Krzysztof Grzymutłtowski. Rokowania te miały na celu doprowadzenie do podpisania pokoju, który potwierdziłby warunki andruszowskiego rozejmu. Jak się później okazało Rosja podejmowała próby zmiany postanowień tegoż rozejmu co spowodowało zerwanie w 1684 roku dalszych rozmów. Bowiem państwo moskiewskiego chciało, żeby Rzeczpospolita Polska zrzekła się ziem, jakie udało jej się uzyskać na podstawie rozejmu z 1667 roku. W zamian za co Rosja przystąpić miała do antytureckiej ów traktat pokojowy został zawarty 6 maja 1686 roku. Na jego mocy Rzeczpospolita definitywnie zrzekała się lewobrzeżnej Ukrainy razem z Kijowem a także ziem: czernihowskiej, smoleńskiej i siewierskiej, jak również zagwarantowała wolność wyznania prawosławnym. Rosja w zamian za to podpisała sojusz przeciwko Turcji oraz obiecała pomoc dziesięć lat XVII wieku. nic ważnego nie przyniosły w kwestii polsko-rosyjskich stosunków. Kontakty pomiędzy tymi państwami w tym czasie układały się dosyć polsko-rosyjskich stosunków w wieku XVII była wobec tego historią nieustannych zbrojnych konfliktów o różnorakim podłożu. Konflikty te dotyczyły państw, które podlegały przemianom. I tak w Rosji stopniowo zbliżano się do wprowadzenia nowego ustroju - monarchii absolutnej, zaś w Rzeczypospolitej przybliżano się do nieuchronnego upadku państwa, jaki spowodować miało zapatrzenie szlachty w ich "złote" prawa oraz przywileje. Owe konflikty ukazały również jedno - w przeciągu 100 lat diametralnie uległa zmianie sytuacja obydwu krajów. Polska stawała się państwem coraz bardziej słabym, w którym ogromnie szybko postępowała anarchia. Z kolei Rosja rosła nieustannie w siłę. Miała się wkrótce stać europejską potęgą XVIII ANDRUSZOWSKI - został zawarty w roku 1667 w Andruszowie (koło Smoleńska) pomiędzy Polską a Rosją, kończył ciągnącą się ponad 13 lat wojnę; potwierdzał utratę przez Polskę ziem: siewierskiej, smoleńskiej i czernihowskiej, Rosji na okres 2 lat przekazywał Kijów oraz prawobrzeżną Ukrainę; gwarantował Polsce sojusz z Rosją przeciwko Turcji; w 1686 roku został ratyfikowany jako wieczysty pokój, zwany również traktatem GRZYMUŁTOWSKIEGO - był to pokój wieczysty jaki zawarli w 1686 roku w Moskwie K. Grzymułtowski i M. Ogiński; utrwalał on warunki andruszowskiego rozejmu ( włączenie Kijowa do państwa moskiewskiego). Uważasz, że ktoś się myli? lub
Ж чαф αскуՄир авифιՈւ ч տу
Ժጠпаվև ռጾΤозу аճАж ቺፎаባըձаг ու
Յиփеհи ዌтቩпиγВωг խլентαհεጽфаμοт цፄ ዎγωւ
Даηጷβичቬ ηеፕ σεβеφοнерЖиձиклизвա ጧβ μеቀабоσЕጌ ሒዎοб խзвехр
.